Veel Italiaanse drukte

Een jonge schrijver in spe (de ik-figuur) is werkzaam op het archief van de Per Paolo Pasolini-stichting (Il Fondo Pier Paolo Pasolini) in Rome. Hij is een bewonderaar van P.P.P. (zoals Pasolini consequent wordt aangeduid) en kent alle films, gedichten en boeken. Hij worstelt vooral met Petrolio, Pasolini’s weerbarstige onvoltooide laatste werk. Om P.P.P. beter te leren kennen en te doorgronden wil hij een boek maken op basis van alle interviews die de kunstenaar heeft gegeven. Dat levert strijd op met de directeur van het instituut, Laura Betti, die hij in stilte La Pazza (het gekke mens) noemt. Laura beschouwt zich als enige kenner van Pasolini en geestelijk erfgenaam van zijn werk. Zij benadert iedereen, niet alleen haar jonge medewerker, met luidruchtige scheldkanonnades. In grofheid en volume passen die bij haar uiterlijk: groot, lomp en niet te ontwijken. Het instituut onderhoudt contacten met personen en instituties in Rome, Italië en Griekenland om met publicaties, lezingen en studiedagen het gedachtengoed van P.P.P. uit te dragen.

Emanuele Trevi (Rome, 1960) is schrijver, journalist en literair criticus. Zijn studie naar de Italiaanse dichter Pietro Tripodo werd bekroond met de Sandro Onofri-prijs. Met Een onmogelijke ontmoeting met Pier Paolo Pasolini won Trevi de Europese Literatuurprijs en stond hij op de shortlist van de Premio Strega.

Er zit nauwelijks verhaal of plot in het boek, het is meer een essay over Pier Paolo Pasolini. Over bewonderaars, die elkaar bestrijden en het leven zuur maken bij het werk. Het essay veronderstelt een grote kennis van P.P.P. en zijn werk bij de lezer. Over scenes in een film, zinnen in een gedicht of alinea’s in een boek wordt uitbundig, maar tegelijkertijd zeker niet informatief, uitgeweid. En vervolgens worden aan alle kunstuitingen allerlei vage theorieën opgehangen. Die theorieën hebben een hoog gehalte “wat bedoelt de schrijver met…”, waaien alle kanten uit en leiden niet tot herkenbare conclusies. Vooral aan Petrolio, de postume uitgave, wordt veel waarden toegedicht, waarbij de redeneringen moeilijk zijn te volgen. De omgangsvormen tussen directeur en werknemer zijn zo bizar en extreem dat daar weinig diepgang in zit. Alleen maar schelden en grofheden verspreiden gaat snel vervelen.

De taal van Een onmogelijke ontmoeting net Pier Paolo Pasolini is behoorlijk ontoegankelijk. Het taalgebruik is in Italië bloemrijk, druk en rumoerig en dat komt in dit boek helemaal terug. De zinnen zijn extreem lang, mistig, met 2-3 bijzinnen, doorspekt met bijvoeglijke naamwoorden en met bevestigingen en ontkenningen in dezelfde zin. Een gedachte wordt half uitgewerkt, weer losgelaten en omgedraaid. Na lezing blijft daarom geen enkele gedachte hangen.