Als aanklacht prima, als thriller minder geslaagd

Pieter Elting heeft het helemaal gemaakt. Hij heeft een uitstekende baan die hem in staat stelt een heerlijk leven te leiden. Een mooi huis, tennis met zijn vrienden, een flitsende auto, het kan allemaal niet op. Vervelend gevolg van deze levensstijl is dat zijn vrouw Monica hem verlaten heeft. Zij kon de leegheid niet meer verdragen.  

Dan wordt Pieter ontvoerd en opgesloten in een kale, koude kamer en aan een bed vastgebonden. De twee ontvoerders willen hem niet vertellen waarom hij is ontvoerd, de reden moet hij zelf maar zien te ontdekken. Alleen daardoor kan hij zijn leven redden.

Lieneke Dijkzeul (1950) debuteerde in 1990 met het jeugdboek Hou je taai. In 2006 verscheen haar eerste thriller onder de titel De stille zonde terwijl de thriller Koude lente werd genomineerd voor De Gouden Strop. Dagen van schaamte is haar nieuwste pennenvrucht.  

Lieneke Dijkzeul heeft een prachtige en ingetogen schrijfstijl hoewel in Dagen van schaamte de sfeer die ze daarmee oproept donkerder is in vergelijking met eerdere boeken van haar hand en die stijl past heel goed bij maatschappelijk probleem dat ze in haar boek behandelt. Het verhaal bestaat uit twee delen. In het eerste deel gaat het om de ontvoering van Pieter Elting en de soms onthutsende en vernederende behandeling die hij krijgt. Het tweede deel geeft aan de hand van dagboekfragmenten inzicht in de gedachtewereld van de ontvoerders.

In het boek komen slechts drie personages voor. Pieter Elting en zijn twee ontvoerders. Pieter is ondanks zijn succes als zakenman een intens eenzaam figuur die nu gedwongen wordt zichzelf te analyseren om het antwoord te vinden op de vraag waarom hij is ontvoerd. Je kunt je van hem een goede voorstelling maken. De vrouwelijke ontvoerder speelt ook een belangrijke rol in het verhaal maar zij blijft net als de meer op de achtergrond opererende tweede ontvoerder wat oppervlakkig. Pas in het tweede deel van het verhaal krijgen de twee wat meer diepte.

Dagen van schaamte wordt gepresenteerd als een thriller maar is dat in feite niet. Het verhaal kent weinig tot geen spanning. Hoewel je aanvankelijk niet weet wat er precies aan de hand is, wordt het verhaal te vroeg voorspelbaar. Ook zijn er weinig verrassende wendingen terwijl de gebeurtenissen aan het einde niet helemaal passen bij de sfeer van het verhaal.  

De grote kracht van Dagen van schaamte is dat Lieneke Dijkzeul met haar beeldende taalgebruik een onwaardige wereld oproept die je een machteloos en opstandig gevoel geeft, ook een gevoel van schaamte. De enige manier om het leven te begrijpen is door het vast te leggen, schrijft Dijkzeul en dat heeft zij op meer dan voortreffelijke wijze gedaan. Als aanklacht is Dagen van schaamte geslaagd, als thriller is dat minder het geval.