Wat we van vogels over onszelf leren

Noah Strycker is nog geen dertig en toch al een heel ervaren vogelaar. Nog maar amper in het bezit van zijn rijbewijs reed hij rond in zijn auto op zoek naar een doodgereden hert. Hij nam het mee naar huis om te observeren hoe vogels zich te goed zouden doen aan het rottend kadaver. De afgelopen tien jaren ging hij regelmatig het veld in, mee met wetenschappers die het gedrag van vogels bestudeerden. Strycker wil door vogelgedrag te observeren ons een spiegel voorhouden waarin we kunnen reflecteren over menselijk gedrag. We kunnen van vogels dingen over onszelf leren.
Strycker beschrijft verschillende aspecten van het gedrag van vogels zoals het oriëntatievermogen van duiven en het prachtige magnetisme van spreeuwen (“ratten met vleugels”). Hij beschrijft hoe diverse onderzoeken dwingen de theorie over het vinden van voedsel door de kalkoengieren keer op keer aan te passen om uiteindelijk bij een selectieve neus uit te komen. Strycker gaat in op het trekgedrag van uilen en in het bijzonder dat van de sneeuwuil. Wat drijft ze in hun soms onvoorspelbaar lijkende verplaatsingen. Prachtig is ook het hoofdstuk over de kolibries, uiterst fragiele maar zeker niet altijd lieve vogels. Met dit hoofdstuk sluit hij het eerste deel ‘Het lichaam’ af dat zich vooral op fysieke kenmerken concentreerde. In het tweede deel ‘Geest’ gaat de aandacht vooral uit naar verstandelijke aspecten, zoals de angst van pinguïns voor het duister of het vermogen van notenkrakers om heel veel informatie over voedselplaatsen in hun geheugen op te slaan. Het derde deel ‘Ziel’ houdt zich bezig met gevoelskwesties, zoals het zelfbewustzijn van de intelligente eksters of het liefdesleven van de zeer trouwe albatrossen.
Met beeldend taalgebruik weet Strycker op een speelse manier het gedrag van de vogels en de wetenschap met elkaar te verweven. Af en toe weidt hij daarbij iets te veel uit zoals over de fascinatie van een Italiaanse natuurkundige met supergekoelde vloeistoffen of de uitgebreide verhandeling over speltheorie naar aanleiding van het altruÏsme van mens en dier. Maar over het algemeen weet hij de wetenschappelijk informatie prima te doseren en aangenaam te presenteren. Dat maakt ‘Het gevederde ding’ tot een heerlijk boek met lering en boordevol vermaak.