Bruno doet een ontdekking

“Toen Bruno op een middag uit school kwam, trof hij tot zijn verbazing Maria aan in zijn slaapkamer – het dienstmeisje dat altijd met gebogen hoofd naar het vloerkleed staarde en nooit opkeek – die bezig was om al zijn spullen uit de klerenkast te halen en in vier grote houten kratten te pakken, zelfs de dingen die hij achter in de kast had verstopt en die van hem waren en waar niemand aan mocht komen.“

Het is 1943 als de negenjarige Bruno vanuit Berlijn met zijn familie naar en plek ver weg verhuist. Het nieuwe huis staat naast een hoog hek, een hek dat Bruno afschermt van de vreemde mensen die hij daarachter ziet bewegen. Maar Bruno wil ontdekkingsreiziger worden en gaat dus op onderzoek uit. Op een van zijn ontdekkingstochten ontmoet hij Shmuel, een jongen aan de andere kant van het hek. Hun levens verschillen zeer van elkaar, maar toch raken ze goed bevriend. Het wordt een vriendschap die niet zonder gevolgen blijft.

Met “De jongen in de gestreepte pyjama” raakte de Ierse schrijver en journalist John Boyne wereldwijd bekend. Met het boek sleepte hij verschillende prijzen in de wacht. Het kreeg zelfs een verfilming. Ook zijn andere romans werden heel warm onthaald en worden in meer dan veertig talen uitgegeven.

"Bruno wist zeker dat hij nog nooit van zijn leven een magerder of treuriger jongen had gezien maar besloot dat hij maar beter wat tegen hem kon zeggen. ‘Ik ben op ontdekkingsreis,’ zei hij.
‘O ja?’ zei de kleine jongen.
‘Ja. Nu al bijna twee uur.’ Dat was om de waarheid te zeggen niet helemaal juist. Bruno was nu iets meer dan een uur op ontdekkingsreis maar hij dacht dat het niet zo erg was als hij een klein beetje overdreef. Het was niet helemaal hetzelfde als liegen en hij leek er avontuurlijker door dan hij in feite was.
‘Heb je iets gevonden?’ vroeg de jongen.
‘Heel weinig.’
‘Helemaal niets?’
‘Nou, ik heb jou gevonden,’ zei Bruno na een tijdje."

“De jongen in de gestreepte pyjama” is een heel vlot geschreven verhaal. Geen moeilijke of overbodige taal en geen al te lange hoofdstukken. Je leest het verhaal dan ook vanuit de ogen van een kind en je kan je heel goed verplaatsen in het personage. Maar het boek is niet alleen heel vlot, maar ook heel pakkend en emotioneel. Twee kinderen met een totaal andere levenscultuur die bevriend raken ondanks het hek dat tussen hen in staat. En dat maakt het verhaal heel mooi. Kinderen hebben geen vooroordelen tegenover anderen en zijn zich niet bewust van de onmenselijke zaken die in de wereld gebeuren. Maar die onwetendheid kan soms grote gevolgen hebben.

Met dit boek kreeg auteur John Boyne wel heel wat kritiek over zich. Het zou te veel van de werkelijkheid afwijken en dus geen waarheidsgetrouwe roman zijn. Maar of dit de bedoeling was van de schrijver valt te betwijfelen (zo zou de vriendschap tussen de twee jongens in werkelijkheid nooit kunnen bestaan hebben). Maar het is en blijft nog steeds fictie. “De jongen in de gestreepte pyjama” is een fictief verhaal met de Tweede Wereldoorlog en de Jodenvervolging als achtergrond. Een verhaal dat dus weleens kan afwijken van de realiteit.

“De jongen in de gestreepte pyjama” is een indrukwekkende roman die na het lezen in je hoofd blijft hangen. Geen typische oorlogsroman, maar een aangrijpend verhaal over een vriendschap tussen twee kinderen die door een hek van elkaar gescheiden zijn. Een echte aanrader voor iedereen die een oorlogsroman wil lezen zonder dat het draait om actie en geweld.