In Transit – Margaretha van Andel

Ik moet zeggen dat ik behoorlijk onder de indruk was van de wereld die Margaretha van Andel schiep in ‘In Transit’. Origineel en zelfs min of meer verontrustend te noemen. Is dat de toekomst die ons wacht? Tot mijn verrassing was ik niet bewust op de hoogte van het bestaan van Margaretha van Andel. Terwijl ze toch al eerder fantastiek voor de jeugd had gepubliceerd (onder het pseudoniem Emma van Andel). In 2014 publiceerde zijonder haar eigen naam en ook al bij Lemniscaat, haar Young Adult SF: ‘Ik’. Die had ik dus totaal gemist. Ter verdediging van me zelf mag ik, denk ik wel, zeggen dat de titel, zowel als de omslag, niet SF’ig aan doen, dus het is niet zo vreemd dat het aan mijn aandacht ontsnapte.
Nu echter… heeft ze mijn volle aandacht. Met een boek dat zowel de titel en de omslag volledig Young Adult SF zijn. Ik vind zelfs dat ik de omslag mooi mag noemen. Het maakt het boek bijzonder aantrekkelijk. Lof dus voor Chad Baker en Marc Suvaal.

Het verhaal speelt zich af in een verre toekomst. Het is het jaar 2275. Leuke bijkomstigheid is dat het verhaal ook in Nederland gesitueerd is. Gebruikte namen als Uter-Centraal wijzen daar op en dat kan natuurlijk niet anders zijn dan een toekomstige versie van Utrecht. Maar dat terzijde. Rheyn B-71 en Levya C-35 hebben hun studies afgerond en staan voor de volgende fase in hun levensplan: het Bezinnigsjaar. Hoewel ze worden geacht serieus na te denken over de toekomst beschouwen ze deze periode als een vakantie. Ze besluiten een illegaal uitstapje te wagen naar het reservaat in Klein Holland in de Ardenne (de Ardennen?) van de grauwers, een sterk op de mensen (humanen) lijkende apensoort. Daar ontdekken ze dat de grauwers in huizen in dorpen wonen, kleding dragen en een eigen taal hebben. Als ze de grauwer Aag ontmoeten, is de verwarring compleet en langzamerhand beginnen Rheyn en Levya zich af te vragen of de grauwers wel apen zijn en niet een andere mensensoort. Is de homo sapiens echt uitgestorven, zoals hen is verteld? Hoeveel leugens staan er eigenlijk in de Wet op de Waarheid?

Rheyn en Levya leven in een wereld waarin ze zich voorbereiden op hun volwassenheid en op het deel gaan uitmaken van Homo Aeternus door middel van de Transit. De wereld ziet er heel anders uit dan je misschien zou verwachten. Dat heeft misschien te maken met het feit dat er in 2092 een zonnestorm heeft plaatsgevonden, waardoor tachtig procent van de mensheid weggevaagd werd. Is Homo Aeternus engineered of gewoon een volgende stap in de menselijke evolutie? En wat betekend het classificatie systeem dat in hun naam vervat zit?
Ik wil niet verder ingaan op het verhaal om geen spoilers weg te geven. Voor een ieder die ik nieuwsgierig gemaakt heb… gewoon aanschaffen en genieten zoals ik deed.
Margaretha van Andel heeft een prima en logische in elkaar zittende wereld geschapen waar ze hopelijk nog eens naar terugkeert. Ik kan daar weinig tot geen commentaar op hebben. Een kleine opmerking wil ik nog wel plaatsen. Niet dat ik me er heel erg aan stoorde, maar het verhaal was voor het mooi ietsjes te lang. Op het eind vervlakte het wat, zakte wat in. Ook de gedichtjes of overpeinzingen van Rheyn tussendoor hadden van mij niet gehoeven. Ze voegen wat mij betreft weinig aan het verhaal toe. Maar zoals gezegd… een kniesoor die daar op let. Wat mij betreft dus prima en ik ben meer dan benieuwd naar het volgende project van Margaretha van Andel. Als het maar SF, of in ieder geval fantastiek is natuurlijk.

Jos Lexmond