De stijl is geforceerd paardenmiddel

Na een menselijke paardenfluisteraar is de literatuur nu een telepathisch wonderpaard rijker. ‘De Ruiter’ (2016) blijkt namelijk een streekroman met een twist: de ik-verteller/interne verteller is een mensengedachten lezend boerderijpaard. Hij neemt waar hoe een bezorgde vader zijn dochter achterlaat bij haar opa, omdat het tienermeisje verwikkeld is in een liefdesrelatie met een beruchte bendeleider. Ze houdt nog van hem, maar grootvader probeert het obstinate wicht ervan te doordringen dat het een gevaarlijke liefde is. Hij begrijpt haar gevoel van verlies (ook hij verloor een geliefde) maar haar gepassioneerde, jeugdige hartenwens naar die schurk is hem ergens ook vreemd. Ze wisselt liefdes sms'jes uit met de geliefde en belt hem toch; er duikt een vos op die zich aan hun kippen verlekkert. Ze rijdt met het paard rond om haar zorgen te vergeten of helpt opa met de jacht of met klusjes op de boerderij.

Jan van Mersbergen weet de drukkende spanning naar het uiteindelijke conflict als een soort 'Wachten op Godot' in de lucht te laten hangen, terwijl de roman het best tot zijn recht komt als het boerderijpaard zijn dierlijke zelf is. Vooral de passages waarin het meisje op haar paard door het natuurschoon banjert zijn stilistisch vernuftig, met lome sfeerbeschrijvingen die vanuit een andere hoek worden getoond door het ongebruikelijke vertelperspectief. Maar het blijft wringen dat het paard niet consequent een paard is, maar dan is hij een fysiek aanwezig boerderijdier en dan is hij weer een alwetende verteller in vermomming. Ook de gedachtestromen van de menselijke personages, die pas bij aanraking binnenkomen bij het paard door zijn telepathie, zijn niet fijn ingebed in de rest van het verhaal. Deze ontsierende passages zijn letterlijk schuingedrukt en vormen hierdoor een te grote breuk met de rest van de sfeerschetsen.