Meer dan 5,3 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Ik sterf, jij niet

Kaj Peters 13 december 2016
Roos Van Rijswijk bewijst dat ‘de blues’ in de Nederlandse literatuur niet gestorven is met het overlijden van Bernlef. Vooral bij monde van de stervende ik-vertelster Angelique, die haar therapeutische bekentenissen optekent voor een behandelaar, weet van Rijswijk een bitterzoete mengeling van weemoedigheid en nostalgisch verlangen in haar taal te leggen. Het is klein geschreven proza zonder teveel opsmuk van pretentieuze metaforen of lyrisch taalgebruik dat de dingen mooier maakt dan ze zijn. In de passages van de moeder hoorde ik een doorleefde rokersstem, schrapend, haar gefrustreerde ongenoegen uiten over een wereld die straks doorgaat als zij overlijdt.

De persoonlijke, intieme ik-vertelster (moeder Angelique) wordt afgewisseld met een afstandelijke vertelinstantie, waarmee een ander personage (zoon Miguel) met meer afstand wordt beschreven. Het is literair gezien een aardige vondst om zo de psychologische afstand te schetsen tussen iemand die dichtbij de dood staat en iemand die het alleen als buitenstaander ervaart. De gekozen opzet komt alleen niet helemaal uit de verf, omdat het conflict in de roman eruit bestaat dat moeder en zoon volledig langs elkaar heen leven, zelfs nu er een heftige gebeurtenis op handen is die hen de mogelijkheid ontzegt van een uiteindelijke verzoening.

Door de afwezigheid van een direct conflict tussen de hoofdpersonages, moet ‘Onheilig’ het hebben van een meanderend geheel van sfeerimpressies en innerlijke bespiegelingen. Bij de stervende moeder pakt dat goed uit, want alles wat zij waarneemt, zich herinnert of op het moment ervaart, krijgt een tragische lading tegen het licht van haar levenseinde. De zoon is voor mij een minder interessant personage – soms een beetje geforceerd zelfs – omdat hij net zo vruchteloos ronddoolt als zijn moeder, maar niet het vroegtijdige einde gaat hebben waarmee haar lot is bezegeld. Het gevolg is dat de roman bij mij nooit echt onder de huid ging zitten, omdat het niet de juiste spanning vindt om de fantastische opzet naar een hoger plan te tillen Een knap debuut, maar het is voor mij nog een tikkeltje te zoekend om de juiste toon vast te blijven houden. Komt vast goed met een toekomstige vervolgroman.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Kaj Peters