Geforceerd literaire Thriller

Veel recensenten hebben in de loop der tijd een hekel gekregen aan het stempel literaire thriller die op boeken wordt geplakt om kwaliteit te suggereren. Ook ik behoor daartoe. In veel gevallen is het niet meer dan een loze marketingkreet om meer exemplaren te kunnen verkopen. Ook op de voorkant van De zwarte lady MacBeth wordt de lezer een literaire ervaring beloofd. Kan R.C. De Zeeuw dit kwaliteitskeurmerk waarmaken, of hebben we hier wederom te maken met een flauwe verkoopstrategie?
Hoofdinspecteur Jan Houter is een somberman met een passie voor de Engelse literatuur. Mijmerend over passages uit Shakespeare dwaalt hij door de straten van Amsterdam West in de zoektocht naar de moordenaar van 'bad boy' Carlo Koolmeijer. Het slachtoffer van een doelgerichte steekpartij blijkt een enorme rotzak te zijn geweest, die met zijn inhalige karakter meer vijanden heeft gemaakt dan hem lief is. Heeft de grievende weduwe Koolmeijer, de Surinaamse zonder verblijfsvergunning, er meer mee te maken? En wat had de blanke Koolmeijer eigenlijk te zoeken in de Surinaamse gemeenschap? Vragen, vragen en nog eens vragen. Het spoor leidt hem uiteindelijk naar Suriname en daar leert onze rechercheur een belangrijke les over macht en het misbruiken ervan.
Ondanks dat het hier om een behoorlijk standaard politieroman gaat, weet De Zeeuw een zweem van literair werk te suggereren met doordachte symboliek en diepzinnige gedachtewisselingen. Maar juist die bewust aangebrachte literaire laag maakt tegelijkertijd dat het als een geforceerde poging tot diepgang aan gaat voelen. Alsof de schrijver zo graag wilde dat het meer was dan een 13-in-een-dozijn politieverhaal, dat hij die zogenaamd literaire foefjes nodig had om er een extra laag in aan te brengen. Het verhaal voelt daardoor een tikkeltje geforceerd aan. Ook is de spanning er snel af, omdat het boek te langzaam doorkabbelt zonder intrigerende ontdekkingen of een spannende verhaallijn. Voor een moordonderzoek is het maar een saaie bedoeling, misschien meer conform de realiteit dan gebruikelijk, maar daar leest men geen roman voor.
In het voordeel van de schrijver spreekt zijn koele gevoel voor humor, waarmee hij enkele geestige typetjes weet te introduceren, zoals een tegenwerkende politieassistente en een in Engelse oneliners sprekende collega. Met die humor krijgt de saaie roman ondanks alles toch een prettige kleur mee. Ik wil De Zeeuw dan ook niet afschrijven als thrillerschrijver, want de man zou best een apart geluid kunnen gaan worden in het genre. Maar dan moet hij de volgende keer wel met een levendiger en meer dynamisch verhaal komen.