Betrokken, hoopgevend en actueel: NRC lezersbrieven

“Opinions are like assholes. Everybody has one”, zegt de iconische inspecteur Harry Callahan alias Dirty Harry in een van de gelijknamige cultfilms. Nou schuilt in deze cynische opmerking een harde kern van waarheid.

Zeker in ons tijdperk, waarin we bedolven worden onder een vaak nutteloze informatiestroom vergezeld door ontzielde selfies en inhoudsloze online commentaren op kleuterniveau, is men geneigd om het met Dirty Harry meer dan eens te zijn. Toch gloort er licht aan de horizon, besef je tijdens het lezen van een klein maar fijn boekje, vol met commentaren van Nederlanders die zeker niet simpel en allesbehalve dom zijn.

Anouk van Kampen, redacteur bij nrc.nl en NRC Q, momenteel bij NRC in de nieuwe functie van Lezersdesk, heeft uit de ingezonden lezersbrieven, artikelen en reacties een geestig brievenboek samengesteld, dat het vertrouwen in kritisch en creatief denken van Nederlanders herstelt.

Het overzicht van het jaar 2015, gezien door de ogen van de lezers, is een vermakelijk geheel van boze, geïntrigeerde, intelligente, betweterige, sprankelende, verbazingwekkende en betrokken reacties op de meest uiteenlopende onderwerpen.

Vermakelijk en ronduit verbazingwekkend is de brief van Jan B., die en passant een denkfout in het twee en een half duizend jaar oude boek van Euclides ontdekt, herstelt en met amusante soepelheid toepast in het leven van vandaag. Kostelijk gewoon.

Enigszins boos en geïrriteerd is de schrijver van een brief over het door hem als overbodig ervaren veiligheidsriempje in het vliegtuig en het inklappen van het tafeltje, want “wat heb ik aan het riempje als mijn vliegtuig neerstort? Ben ik straks makkelijker terug te vinden als ik uit elkaar gescheurd in een boomtop hang en er nog ergens een vliegtuigstoel aan me bungelt?” Ondanks de ernst van het onderwerp schatert men het tijdens het lezen gewoon uit. En dan de kurkdroge, venijnige reactie hierop van een stewardess: “En dan vooral dat lullige riempje niet vastmaken en ook zeker niet luisteren naar het onnozele verzoek om het tafeltje op te klappen. Het cabinepersoneel zal de eigenwijze heer uit alle macht proberen te reanimeren als hij zijn nek breekt tegen het plafond bij de eerste de beste luchtzak.”

Vele inzendingen houden ook de redactie van NRC wakker en alert. Verbazingwekkend hoeveel mensen in de pen klimmen bij het ontdekken van taalfouten en onjuiste formuleringen. Maar ja, NRC heeft zich dan ook ooit uitgeroepen tot “slijpsteen voor de geest” en vele lezers nemen deze oude slagzin nog steeds letterlijk. Een alinea over vertrekkende burgemeester Onno Hoes vermeldt: “Onno Hoes deed niets onoorbaars” waarop een lezer adequaat reageert met “als visliefhebber ben ik benieuwd waar deze te vangen is.”

Dat mensen ook ongelooflijk kunnen doorzeuren over een onderwerp, bewijzen de ingezonden brieven over de hoofdpersoon in de fabel van De la Fontaine: Was het een sprinkhaan, een krekel of een cicade? Please, get a life.

Vele scherpe en intelligente inzendingen gaan over wat ons het meest bezighoudt: EU, politiek, islam, vluchtelingenbeleid, Griekenland. Met een eenvoudige vanzelfsprekendheid die onze politici helaas vreemd is, lost een van de lezers de Griekse schuld op. “Geef elke inwoner van de EU een voucher van 640 euro, de komende 25 jaar in Griekenland te besteden en creëer een beurs waar deze vouchers verhandeld kunnen worden.” Ziedaar. Opgelost met een win-winsituatie.

En dan de brief van een Syrische vluchteling die in beheerste woorden een vraag stelt “… aan de Nederlandse regering. Zoek naar creatieve oplossingen om ons te helpen en geef ons, naast voorzieningen, waar we heel blij mee zijn, alstublieft ook onze waardigheid terug.”

Een aantal mooie inzendingen toont een gekwetst, beschadigd, rouwend en ziek medemens, in andere wordt flink uitgehaald naar de politieke partijen en hun volksvertegenwoordigers. Maar waar het onderwerp ook om gaat, bij het wegleggen van dit boekje weet de lezer zeker: Nederland is vol met leuke, intelligente, leergierige, scherpe en maatschappelijk betrokken mensen. En dat is een fijn gevoel.