Een openhartig verhaal over zijn leven vóór dit leven....

Ex-Gangster - Steven Snauwaert
Genre: Biografisch
Paperback - 223 pagina’s
Uitgever: Borgerhoff & Lamberigts
ISBN: 9789089314550
Verschijningsdatum: juni 2014

Met dank aan Steven Snauwaert voor het ter beschikking stellen van zijn boek.

Korte inhoud;
Oostendenaar Steven Snauwaert kende een gewelddadige jeugd waarin hij een brandende haat voor de maatschappij ontwikkelde. Uiteindelijk werd hij gangster en pleegde hij verschillende gewapende overvallen, tot hij gearresteerd werd. Wat volgde was een lange periode van opsluiting die zijn frustratie en zijn hang naar geweld alleen maar deed toenemen. Daarbij stelde hij vast dat gevangenen in België totaal niet voorbereid worden op een leven na hun vrijlating en dat er heel wat schort aan de strafuitvoering.
Het is pas dankzij zijn psychiater en een nieuwe liefde dat hij er wonderwel in slaagde om als een voorbeeldige burger te gaan leven.
Steven Snauwaert is vandaag een toegewijde echtgenoot en stiefvader. Hij vertelt zijn verhaal rauw en niets verhullend, met een striemende aanklacht, maar ook met hoop op de toekomst.

***
Het boek begint met een tekst van Dalai Lama (Central Park, New York, 15/8/1999) Ik vind deze tekst de moeite om te vermelden in mijn recensie, omdat ze uitstekend verwoord wat in het boek beschreven wordt.

“Ik vind de neiging van de moderne maatschappij om mensen af te wijzen die misdaden hebben begaan - bijvoorbeeld degenen die in gevangenissen zitten - verkeerd. Het gevolg is vaak dat de betrokkenen ieder hoop verliezen. Ze raken hun verantwoordelijkheidsbesef en zelfdiscipline kwijt. Het gevolg daarvan is nieuwe rampspoed en ellende en groter ongeluk voor iedereen. Ik meen dat we tegenover hen een duidelijke boodschap moeten uitdragen: ‘U maakt ook deel uit van onze maatschappij. U heeft ook een toekomst. Maar u moet wel veranderen en een punt achter uw vergissingen of negatieve daden zetten. U moet een verantwoordelijk burger worden.’

Snauwaert begint zijn verhaal vanaf zijn vijfde levensjaar. Hij woont bij zijn grootmoeder, omdat zijn moeder, ondanks het hoederecht na de scheiding, hem niet moest. Bij de minste fout werd hij door zijn grootmoeder gestraft en vloog de kelder in.
‘De kleinste aanleiding was voor mijn grootmoeder genoeg om in een woede uit te barsten. De eerste keren werd ik maar een paar uren opgesloten in de kelder, maar met de tijd werden die periodes langer. Een dag werd een week, een week werd een maand.’
Snauwaert omschrijft dat die mishandeling, psychische kwelling inplaats van lichamelijke, ervoor zorgde dat hij de wereld als vijandig ging zien.

Uiteindelijk kreeg zijn vader het hoederecht, maar door die zijn paranoia werd het leven er niet makkelijker op. Handwapens in huis was een heel ‘normale’ zaak.
Op veertienjarige leeftijd zag Snauwaert de film ‘Rambo’ die een enorme impact op hem had.
‘De maatschappij was de vijand en je kon niemand vertrouwen. Leven en genieten waren geen optie, je moest overleven en je klaarmaken voor eender welke aanval.’

Door de agressie van zijn vader was de jonge Steven altijd op zijn hoede. Er werden geregeld klappen uitgedeeld en van geborgenheid was ook hier geen sprake.
‘Diep vanbinnen was ik een gevoelige jongen die hunkerde naar gezelligheid en zekerheid. Ik kon gewoon mezelf niet zijn en nam dan ook meer en meer afstand van mijn ware ik.’

Ook op school ging het van kwaad tot erger en op zijn rapport stond dikwijls te lezen dat er best een andere school gezocht werd.

Toen hij met zijn vader mee mocht naar de schietbaan en er leerde schieten met verschillende wapens gaf dat een gevoel van macht, respect afdwingen. Door het kijken naar gangsterfilms wist Snauwaert dat hij ooit deel zou uitmaken van die wereld. Ook voor de gevangenis had hij geen schrik.

Tijdens het uitgaansleven kwam hij in aanraking met de ‘verkeerde’ vrienden en daardoor ook in het ‘verkeerde’ milieu terecht. ‘Business’ doen, verwoord de auteur het. Van drugs dealen tot inbreken of iemand in elkaar slaan op bestelling, het hoorde er allemaal bij. Tot dit niet meer voldoende was en het plan voor een bankoverval stilaan groeide.

‘Ik zag het zo: beter één groot risico nemen voor een groot bedrag dan vele kleine risico’s voor een klein bedrag.’

De voorbereiding voor zo’n overval heeft de auteur uitgebreid beschreven. Van de carjacking, aanschaf van machinegeweren tot het aanschaffen van kogelvrije vesten. Ook de overval zelf kan je als lezer filmisch voor je zien.

Na de eerste geslaagde overval, volgen er nog verschillende. De buit was elke keer klein, moest verdeeld worden onder drie man (later onder vier) en was meestal vlug op. Tot zijn grote verwondering was hij nog steeds niet opgepakt door de politie. Ondertussen probeert hij een zo onopvallend leven te leiden en volgt een opleiding voor heftruckchauffeur.

‘Je voelt soms in je leven wanneer je geluk begint op te raken. Waren ze dan zo dom, die onnozele flikken? Of was het enkel een kwestie van tijd voor ze mij zouden vinden?’

Zijn geluk was op. Samen met zijn medekompanen werd hij opgepakt en geboeid naar de gevangenis gebracht. De officiële aanklacht was ‘beschuldigd van diefstal met geweld’. Na eerst in de gevangenis van Dendermonde te hebben gezeten werd Snauwaert overgebracht naar Brugge. Daar moest hij in zijn cel blijven en mocht er enkel uit voor ‘de wandeling’, één uur per dag.

Snauwaert ging in beroep, maar bij elke verschijning voor de onderzoeksrechter werd de aanhouding met een maand verlengd.

Na een line-up en bewijzen die niet tegengesproken konden worden, werden de feiten toegegeven door Snauwaert en zijn kompanen. Hij ging voor jaren achter de tralies.
‘Het beeld dat ik vroeger als kind had van een gevangenis, werd vrij snel tenietgedaan. De gevangenis bleek dan toch niet zo’n stoere plaats om te vertoeven.

***
Als lezer krijg je een duidelijke kijk op het leven van Steven Snauwaert en waarom hij geworden is wat hij nu is.
Wat opvalt als je dit boek leest, is dat Snauwaert goed weet hoe en waarom het ‘fout’ gelopen is in zijn leven. Een volledig tekort aan affectie en liefde. Inplaats daarvan, vernederd en mishandeld.

‘Je hebt de goede intenties en je wilt het goed doen, maar telkens kom je door je gebrekkige opvoeding in de problemen. Je meent het telkens goed, maar met de jaren besef je dat de drang om het slechte pad te bewandelen sterker geworden is dan jezelf. Het als als het ware een overmacht. Dit is geen excuus, maar een feit’.

De auteur beseft ook dat hij structuur nodig heeft en dat voor hem alles zoveel duidelijker is als er regels zijn. Dit geeft hij zelf aan door te schrijven; ‘Ik vond deze afdeling totaal niet slecht. Alles was er heel duidelijk’. En dat terwijl dit een sectie is waar de echte zware jongens zitten!

Wat ik nog steeds niet begrijp, waarom er in zijn jeugd niemand aan de bel getrokken heeft. Op school zullen de leerkrachten toch gezien hebben dat hij bont en blauw geslagen was en ook dat dit geen normaal verschijnsel is voor een kind?

***
Het is een verhaal geschreven door een Vlaming en dat merk je aan sommige woorden die gebruikt worden. Een ‘Schepen’, voor ons Vlamingen klinkt dat bekend in de oren, maar voor een Nederlander is dit een vreemde uitdrukking.

Het is geen vloeiend verhaal. Bij momenten kon ik mij niet aan de indruk ontdoen dat het een opsomming van feiten was. Soms vond ik het ook ‘onsamenhangend’. Daarmee bedoel ik dat het verhaal van de hak op de tak springt. Een voorbeeld; Zijn vriendin is zwanger en dan verwacht je als lezer dat je daar meer over gaat lezen, maar het verhaal springt ineens tien maanden verder. Af en toe bleef ik op mijn honger zitten. De auteur ‘had een goed gesprek’, maar waar ging dit dan over?

Ook haalt Snauwaert in zijn boek aan dat het gerechtssysteem in België en al wat daarmee samenhangt, nog veel te wensen overlaat. Dit gaat van nukkige gevangenisdirectrices en corrupte cipiers, langs de justitie-assisente, zijn onnodige overplaatsing naar Tilburg tot aan je lot overgelaten worden na je ‘ontslag’ uit de gevangenis.

Verder neemt Snauwaert je mee in zijn verhaal hoe hij samen met de hulp van Tom, zijn psychiater, uit een diep dal met veel ups en downs toch een redelijk normaal leven leeft. Dit mede dankzij zijn echtgenote en zijn schoonmoeder die in hem geloofden.

Persoonlijk zou ik dit boek nooit vastnemen mocht ik het zien liggen in de boekhandel, maar ik kreeg het aangereikt om te recenseren. Ik vind het voor mezelf een verrijking, omdat ik nu een andere kijk heb op het rechtssysteem en hoe het allemaal (scheef)loopt! Ook heb ik het door de ogen van de ‘gangster’ mogen beleven, gelukkig wel eentje die zijn leven weer op het rechte pad heeft......

Ik vind het moeilijk dit boek te beoordelen met sterren. Ik heb het graag gelezen. Het leest vlot en het gaf mij een andere kijk op gevangenen en hoe ze in die wereld terecht komen. Ook heeft dit boek mij laten zien dat er nog een weg terug is. Waar een wil is, is een weg.

“Eens crimineel, altijd crimineel”, hoeft niet altijd waar te zijn.

‘U maakt ook deel uit van onze maatschappij. U heeft ook een toekomst. Maar u moet wel veranderen en een punt achter uw vergissingen of negatieve daden zetten. U moet een verantwoordelijk burger worden.’ (Dalai Lama)

Karin Team DPB