Een Pavlov-experiment met tieners

‘I read the words that Mason has scribbled for me in blue biro. I read them once, twice, three times and the tears dry in my eyes. I’m not sad and confused anymore. I’m terrified.’  

Wanneer Drew een briefje in haar handen krijgt van een vreemde vrouw schrikt ze zich kapot. Het briefje is een noodroep afkomstig van haar broer Mason. De vrouw werkt op het instituut waar haar broer is opgenomen. Direct daarna wordt de vrouw voor haar ogen aangereden. Drew wil haar broer helpen maar de volwassenen om haar heen geloven haar niet. Daarom blijft er maar een oplossing over: ze moet zelf naar het instituut om Mason te helpen ontsnappen…

C.L. Taylor schreef eerder succesvolle psychologische thrillers voor volwassenen, die allen bestsellers zijn geworden. The Treatment is haar eerste psychologische thriller voor Young Adults. In het nawoord vertelt ze dat ze het boek had gepitcht als ‘Prison Break meets One Flew Over the Cuckoo’s Nest but for teens’.  

Hoofdpersoon Drew is een introvert meisje dat veel wordt gepest, op haar oude school door Lacey, en op het instituut door Jude. Jude en Lacey blijven helaas wat eendimensionaal, meer dan archetypische pestkoppen worden ze nooit. Langzaam leert Drew dat ze sterker is dan ze dacht. Ze is bereid ver te gaan om haar broer Mason te redden. Gelukkig wordt ze daarbij geholpen door Megan, die ze in het instituut heeft ontmoet.  

In tegenstelling tot veel YA-boeken gaat het hier een keer niet om de romantiek. De focus ligt op het ontsnappen en Drew raakt niet afgeleid door een overweldigende nieuwe liefde. Een fijne keuze van Taylor want je mist de romantische verhaallijn niet. De broer/zus-relatie en de nieuwe vriendschappen die Drew sluit krijgen zo volop de ruimte.  

Het boek is vanaf het begin spannend, mede omdat het bestaat uit korte hoofdstukken die steeds eindigen met een cliffhanger. Het verteltempo blijft daardoor het gehele verhaal hoog. De volwassenen zijn de vijand en kunnen niet vertrouwd worden. De begeleiders van het instituut, de zogenaamde ‘friends’, zijn hardhandig in hun optreden. Het is duidelijk dat Taylor veel onderzoek heeft gedaan naar het idee van hersenspoelen en de manier waarop zoiets zou worden uitgevoerd. Daarbij baseert ze de beschrijving van de behandelingen op klassieke conditionering zoals bijvoorbeeld is bewezen in het Pavlov-experiment.  

Hoewel het verhaal de hele tijd spannend blijft, is het plot soms een tikkeltje ongeloofwaardig. Drew wordt bijvoorbeeld wel erg makkelijk naar het instituut gestuurd. Het einde voelde wat gehaast aan en had wat beter kunnen worden uitgewerkt.  

The Treatment is een spannende YA-thriller. Het idee van een instituut voor opstandige tieners is griezelig dystopisch. Hoe lang zou jij het volhouden als je telkens te horen krijgt: ‘You are not an individual. You are not free. You do not have control over your life.’?