Actie

De actiethriller is een heel apart genre. Pittige dialogen zijn leuk, maar niet noodzakelijk. Geloofwaardigheid is aardig, maar niet waar het om draait. Karaktertekening is meegenomen, maar zonder gaat het ook. Een sterk plot okee, maar ach. Nee, de essentie van de actiethriller is snelheid.

Snel denkwerk, snelle klappen, snelle moorden, snelle verplaatsingen, snel wisselende decors. Actie, actie, actie. Dat is dan ook precies wat Colin Forbes de lezer voorschotelt in zijn nieuwste thriller Geen genade. Hoofdpersoon is Tweed, onder-directeur bij de Britse geheime dienst. Op verzoek van zijn vriend, hoofdinspecteur Buchanan van Scotland Yard, ontfermt Tweed zich over ene Michael die lijdt aan geheugenverlies. Het enige dat hij weet te melden is: “Ik heb moord een gezien.”

De zwijgende Michael brengt Tweed en zijn assistente Paula Grey naar Dartmoor, naar het huis van zijn oom Drago Volkanian, de Armeense grondlegger van een grote supermarktketen en een wapenfabriek. Onderweg vinden Tweed en Paula twee ernstig toegetakelde skeletten. Als zij op onderzoek uit gaan, maken zij kennis met een aantal familieleden van Drago die allen min of meer verdacht zijn. Deze verhaallijn kruist een andere verhaallijn waarbij geheimzinnige wapenhandelaren raketkoppen willen leveren aan het vijandige Angora, dat hiermee in staat wordt gesteld om wereldsteden als Londen, Parijs en Berlijn met een enkele druk op de knop te vernietigen. Tweed vermoedt een verband tussen de moorden en de wapenleveranties. Als er nog twee toegetakelde skeletten worden gevonden, trekken Tweed en zijn team pas goed van leer. Zij gaan net zo meedogenloos te werk als hun tegenstanders. Op een mysterieus eiland voltrekt zich, geheel in de trant van James Bond, een bloedige strijd met de wapenleveranciers. Dat ook de sadistische moordenaar niet onbestraft blijft, moge duidelijk zijn.

Het voordeel van een actiethriller als Geen genade is dat je er niet diep bij hoeft na te denken. De acties en reacties onttrekken zich aan iedere vorm van logica of geloofwaardigheid. Als Tweed en Paula bijvoorbeeld besluiten om met de aan amnesie lijdende Michael te gaan praten (slechts enkele straten verderop in Londen), pakt Paula Grey 2 koffertjes met schoon ondergoed voor haar chef en haarzelf. Onder het motto van “je weet maar nooit.” Tweed is in dit verhaal de Kop van Jut. Er wordt op hem geschoten, hij wordt van de weg gedrukt, er wordt een bom onder zijn auto geplaatst en hij wordt van een rots geduwd. Het maakt de dappere opper-padvinder niet voorzichtiger. In tegendeel. Tweed beveelt zijn team zelfs om hem niet te beschermen. Zijn argeloosheid is schrikbarend. Verder mist hij volstrekt het vermogen om verdachten serieus te ondervragen. Geen enkel gesprek levert nieuwe info op. En toch legt hij als enige het verband tussen de sadistische moordenaar en de geheime wapenleveranties. Waarom? Ik als lezer heb geen flauw idee. Tweed is zo naief, dat het een topman van de geheime dienst onwaardig is. Gelukkig is de tegenstander van Tweed minstens zo simpel. Door Tweed uit te schakelen denkt hij/zij verlost te zijn van vervolging door de geheime dienst. Het feit negerend dat Tweed medewerkers heeft met wie hij zijn onderzoeksresultaten deelt. Zoals gezegd, voor de actiethriller is logica onbelangrijk. In de actiethriller regeren de ijzeren wetten van de jungle: de jager die onverbiddelijk zijn prooi najaagt en die van tijd tot tijd zelf prooi wordt om vervolgens weer tot jager te transformeren.

Een aantal thrillers van Forbes is verfilmd. Ook Geen genade is daar uitermate geschikt voor. Het boek lijkt geschreven te zijn als de ruwe outline voor een film. De acties die als een sneltrein voorbijrazen, zijn enorm beeldend. De achtervolgingen, schotenwisselingen en bomexplosies wisselen elkaar in hoog tempo af. Tijd om adem te halen is er niet voor de bedrieglijke mooie mannen en vrouwen met hun dure whisky’s. Voor wie alle genoemde manco’s van het boek voor lief neemt is er sfeer en spanning alom. Het is een keuze.