Tijdperk Griessel nog lang niet voorbij

In 2015 was de succesvolste Zuid-Afrikaanse thrillerauteur Deon Meyer met Cobra, de vierde Bennie Griessel-thriller, genomineerd voor de International Dagger Award van dat jaar. Het lukte hem niet om deze prestigieuze prijs in de wacht te slepen. Een jaar eerder werd dit boek in Zuid-Afrika nog beloond met de ATKV-prijs voor de beste thriller. Dat hij zoveel succes heeft, heeft ook een keerzijde, want hij kan nergens meer verschijnen zonder herkend te worden. Dit is een reden voor hem om wat minder in zijn eigen land te zijn.

In een gastenverblijf van een wijnboerderij in Franschhoek worden drie lichamen aangetroffen en lijkt er iemand te zijn ontvoerd. Bennie Griessel verricht het eerste onderzoek. De slachtoffers zijn alle door het hoofd geschoten, het lijkt dus op een professionele afrekening. Op de gevonden hulzen staat de afbeelding van een spugende cobra, wat het team van Griessel voor een raadsel stelt. Dit blijkt echter wel hun enige aanwijzing te zijn, dus het lijkt een gecompliceerde zaak te worden. Tot, op last van hogerhand, de nationale veiligheidsdienst het onderzoek overneemt. Daarnaast heeft Griessel ook nog te maken met zijn eigen problemen.

Het begin van Cobra liegt er niet om. Door de vondst van drie lichamen is het al direct interessant, heeft het spanning en bevindt de lezer zich volop in het verhaal, dat eigenlijk nog moet beginnen. En dan is dat in feite nog maar de eerste verhaallijn, want, zoals zo vaak, er is ook nog een tweede. Daarin draait het vooral om Tyrone Kleinbooi, een kleine straatcrimineel, eigenlijk zakkenroller. Op een dag rolt hij de portemonnee van een vrouw, maar dat loopt voor hem niet goed af. Vanaf dat moment komt hij in een rollercoaster van gebeurtenissen terecht waar een doorgewinterde misdadiger angstig van kan worden. En, heel subtiel, beide verhaallijnen komen op een gegeven moment samen tot één geheel. Voor de lezer brengt dat spanning mee, maar diezelfde lezer krijgt ook sympathie voor Tyrone, want in wezen is hij niet eens zo heel erg slecht.

Net als in de voorgaande boeken uit de serie komen de persoonlijke problemen en valkuilen van Griessel ook ruim voldoende aan bod. Meyer doet dit echter wel gedoseerd, want je krijgt nergens het gevoel dat je al die sores nu wel een keer kent en gezien hebt. Waarschijnlijk komt dat ook omdat er in ieder boek weer een nieuwe dimensie aan toe wordt gevoegd. Een handige zet van de auteur, mede omdat je daardoor steeds meer over Griessel te weten komt, het boek krijgt daardoor toch ook weer wat meer diepgang.

Hoewel Cobra vooral een thriller is, geeft het toch ook een vrij goed beeld van en over Zuid-Afrika. Meyer heeft er min of meer zijn handelsmerk van gemaakt om in zijn boeken de maatschappelijke problemen van zijn land aan de kaak te stellen. Daarbij is hij ook wel eens kritisch. Niet erg, want daarmee stijgt zijn werk op de realiteitsmeter. De Afrikaanse woorden die in het verhaal voorkomen, maken het eigenlijk nog realistischer. De lezer waant zich, en dat komt ook door de beeldende schrijfwijze van de auteur, in Zuid-Afrika. Dit mag dan de vierde thriller uit de Griessel-serie zijn, maar daar is niets van te merken. Het boek kan uitstekend afzonderlijk van de eerdere gelezen worden. Daar waar nodig, geeft de auteur een goede en duidelijke uitleg over wat sommige personages in de eerdere boeken hebben meegemaakt. Maar eigenlijk is dat heel sporadisch, vooral omdat dat helemaal niet nodig is.

Op basis van dit boek wekt Meyer geen enkel moment de indruk dat het tijdperk Bennie Griessel voorbij is. De auteur lijkt nog meer dan voldoende inspiratie te hebben om de serie flink uit te breiden. Cobra is daarvoor het onomstotelijke bewijs.