Aspe en het geduvel met de reclamewereld

Vermoord worden op je trouwdag, het moest je maar eens overkomen. Je hebt samen zo naar deze dag uitgekeken maar net voor dit toppunt van je leven maakt iemand er een einde aan. Pieter Aspe doet het weer. Met zijn tiende boek ‘De vijfde macht’ zet hij ons aan het denken en ondertussen verteld hij een episch verhaal. Zo schreef C. Vandenbroucke voor het NBD Biblion: ‘Tiende politieroman rond Van In & Versavel van de Vlaamse auteur Aspe die nu zijn bekende combinatie van spanning en humor nog een extra laagje geeft. Heel het boek door wordt door spitse dialogen en omfloerste beschrijvingen een dubbele bodem van speelse erotiek gecreërd. Het beste boek van de reeks.’

Op een trouwfeest waar Pieter Van In en zijn vrouw Hannelore Martens aanwezig zijn, wordt Thierry Steen, de bruidegom vermoord. Verder in het verhaal vallen nog twee doden. Ze hebben alle drie iets te maken met het reclamebedrijf van Thierry. De reclamewereld die in het boek wordt voorgesteld als de vijfde macht, is een harde wereld waarin Steen het gemaakt had. Zijn vader was ook een succesvol zakenman met een visbedrijf. Het onderzoek bestaat vooral uit veel theorieën, rare wendingen, verschillende verhaallijnen, complotten en geldzaken. Het is aan Van In en zijn team om deze ingewikkelde zaak op te lossen, maar dit gaat niet van een leien dakje. Pieter krijgt last van zijn knie, van de dokter moet hij vooral rusten. Maar de koppige vader luistert natuurlijk niet en daarvan moet hij de gevolgen dragen. Nog een ludiek deel van het verhaal zijn de gesprekken tussen Hannelore en Pieter. In het begin vraagt hij haar ten huwelijk op zijn eigen onhandige manier. Doorheen het verhaal kibbelen ze wel eens, maar ze komen er altijd samen uit. Dit geeft het verhaal een menselijk kantje. Fred Braeckman (2002, De morgen p.31) zegt dat je al van tevoren weet dat alles wel goedkomt, maar dankzij de spanningsopbouw die wordt aangevuld door gekke scènes, blijf je verder lezen.
Pieter Aspe wist aanvankelijk niet goed waar zijn roeping lag, hij heeft verschillende beroepen uitgeoefend vooraleer hij besliste dat hij schrijver zou worden. Een hele aanwinst voor Nederland en Vlaanderen, waar hij werd benoemd als meestgelezen misdaadauteur. Dit heeft hij te danken aan zijn spannende verhalen die hij combineert met enkele luchtige momentjes. Hij weet perfect wanneer hij welke informatie moet vrijgeven om iedereen mee te hebben in het verhaal. In zijn verhalen zitten vaak elementen uit de leefwereld waarin hij opgroeide. Een voorbeeld hiervan is ‘De vette vispoort’, dit is een steegje dicht bij het huis van zijn ouders, in de boeken is dit de woonplek van Pieter en Hannelore.
Wanneer je het boek begint te lezen, komt het vaak voor dat je even twee keer moet nadenken wie er aan het woord is, waar het over gaat en wat het te maken heeft met het voorgaande. Dit heeft te maken met de vaak wisselende vertelstandpunten. Eén van de kenmerken van Aspe is dat hij zijn verhaal verteld door de ogen van iedereen, hij maakt het wel complex om te lezen door dit abrupt te doen. Hoewel dit het lezen niet eenvoudig maakt, heeft deze manier van vertellen wel een groot voordeel voor het misdaadgenre. De lezer weet soms meer dan de personages zelf en je hebt het gevoel dat je overal bij betrokken bent. Anderzijds krijgt men hierdoor zeer veel losse stukjes informatie die bijgevolg een warrig geheel vormen. Maar Aspe lost dit vakkundig op door zo nu en dan een samenvattende pauze te verwerken in zijn verhaal. Dit doet hij subtiel zoals een personage alles zelf te laten opfrissen, je voelt een soort van opluchting omdat je het wat meer begrijpt. Aspe is een zeer boeiende schrijver, hij houdt zijn lezers vast van het begin tot het einde door een goede afwisseling te hanteren tussen het onderzoek, het privéleven, de problemen die zich voordoen en de humoristische kantjes van het verhaal. Ook laat hij verschillende kenmerken van acteurs terugkomen voor de herkenbaarheid van zijn reeks. Het voorbeeld bij uitstek is Van In en zijn ‘Duveltjes’. Telkens wanneer hij moet nadenken, het moeilijk heeft drinkt hij er eentje. Dit verklaart meteen de titel die ik aan mijn recensie heb gegeven.
Als je iets uit het verhaal kan leren is het wel dat niet alles is wat het op de eerste moment lijkt. Ik baseer me op de aanhouding van Van In waarbij hij verdacht wordt van verkrachting. Hij kan er niets aan doen, alles is in scène gezet. Maar hoe kan hij dat bewijzen. Dit iets wat in het dagelijkse leven vaak gebeurt. Mensen hebben zeer snel een oordeel klaar, zonder er soms bij na te denken of ze wel van alles op de hoogte zijn en of het wel waar is wat ze gehoord hebben. Dit is een maatschappelijk fenomeen dat voor veel mensen enerverend is.
Ik ben persoonlijk wel liefhebber van Aspe’s schrijfstijl. Daarmee bedoel ik zijn omschrijvingen, afwisselingen, enzovoort. Ik lees vaak romans, boeken met maatschappelijke problemen, individuele problemen, romantische genres. En ondanks de thriller niet volstrekt mijn genre is, heb ik toch genoten van het boek. Het is ook een leuke ervaring om eens in het hoofd van de personages die je op tv ziet, te kunnen meelezen.

Alles in aanmerking nemend is het boek een echte aanrader voor volgers van de tv-serie. Je kan je beter identificeren met de personages en kan op je eigen tempo ontdekken wat er gaande is. Ook voor lezers die van mysterie en spanning houden is het een geschikt boek om je mee te ontspannen. Een klein minpuntje dat ik kan geven is dat je van in het begin aandachtig moet lezen om mee te zijn met de gebeurtenissen en de personages want alles volgt elkaar redelijk haastig en coherent op. Moeilijke taal wordt niet gebruikt en alles valt goed te begrijpen. Dit was het eerste boek dat ik heb gelezen van Pieter Aspe, en er mogen er nog volgen.