Prachtige beeldspraak

Het boek ‘De wijde hemel’ werd in 2009 verfilmd in ‘The Lovely Bones’. Ik heb als eerste de film gezien en werd onmiddellijk overweldigd door het pakkende verhaal over de 14-jarige Susie Salmon die als jong meisje verkracht en vermoord werd door haar eigen buurman. De film is me lang bijgebleven en toen ik op een dag opzoek was naar een goed boek om te lezen dacht ik onmiddellijk aan ‘The Lovely Bones’. Ik persoonlijk lees ook graag boeken die zich afspelen in de jaren 60 of 70 en aangezien dit verhaal zich afspeelt midden jaren 70 was dit perfect voor me. Ze zeggen meestal dat het boek beter is dan de film en ook deze keer heeft het boek me niet teleurgesteld. Het is een ontroerend maar toch ook een prachtig verhaal dat je doet stilstaan bij het leven en de zin ervan, tijd vliegt en daar kunnen we niets aan doen, dat besef je hier maar al te goed. Alice Sebold, de schrijver van dit boek is geweldig met beeldspraak, ze weet je echt mee te nemen in het verhaal en je kruipt als lezer werkelijk in de huid van een 14-jarig meisje.

Zoals ik al zei werd het boek geschreven door Alice Sebold, een Amerikaanse auteur die tijdens haar jeugdjaren in de universiteit zelf te maken kreeg met een persoonlijk trauma. Op haar terugweg naar huis van haar campus werd ze brutaal verkracht door een man die haar iets verder een tunnel in sleurde. Alice werd zwaar toegetakeld en mocht, volgens een politieman die betrokken was bij het proces, van geluk spreken dat ze nog in leven was. Vandaar ook dat ze haar eerste boek ‘Lucky’ heeft genoemd. Je kan de traumatische ervaring van Alice duidelijk terugvinden in haar boeken. Lucky is namelijk de fictieve versie van haar verkrachting en de gevolgen daarvan, ‘The Lovely Bones’ gaat over verkrachting, moord en de gevolgen voor haar in de hemel en op aarde en tot slot is er dan ook nog ‘The Almost Moon’, gepubliceerd in 2007, ook dit verhaal gaat over moord.

Ik heb nu al verschillende malen gezegd dat het boek ‘De wijde hemel’ over de 14-jarige Susie Salmon gaat die kort na haar verjaardag verkracht en vermoord werd door haar buurman. Deze informatie krijg je zo goed als onmiddellijk in het verhaal, het is dus niet dat je als lezer vol spanning zit te wachten wie er nu uiteindelijk de moordenaar is. Toch kan Sebold een zekere spanning opbouwen. Je voelt als lezer enorm mee met het hoofdpersonage doordat ze je doorheen het verhaal meesleurt in de zoete, maar toch ook wrede herinneringen en de helse verlangens van Susie.

Het eigenlijke verhaal gaat eigenlijk over het leven na de dood van Susie, het is een periode van pijn en loslaten. In haar hemel kijkt ze toe naar de mensen op aarde. Susie bevindt zich nog niet in de echte hemel, maar in een soort van tussenstation. Het is een plek volledig naar haar verbeelding, waarin ze het dagelijkse leven van haar geliefden, maar ook van haar moordenaar kan volgen. Susie zit vast in deze plek omdat ze nog te veel bezig is met de mensen die ze achterlaat. Het hele boek gaat dus over de jaren na haar dood waarin ze zich blijft vastklampen aan het leven op aarde. Het verhaal is dus ook geschreven vanuit het vertelstandpunt. Er is maar één persoon die spreekt en dat is het hoofdpersonage. Het is Susie die ons vertelt wat er met haar gebeurd is, die ons meeneemt naar de gebeurtenissen op aarde en die terugblikt in de herinneringen van haar moordenaar. Het hele boek speelt zich af in haar denken en doen. Er zijn ook regelmatig wat flashbacks, naar haar oude herinneringen op aarde, maar ook naar de herinneringen van anderen. Zo wordt er op een bepaald moment teruggekeerd naar de jeugd van de moordenaar, vanuit haar hemel kon ze zien wat er met hem was gebeurd, welke andere slachtoffers hij had gemaakt enzoverder. Doorheen het verhaal volg je de verschillende levens van onder andere Lindsey, de zus van Susie die voortaan door het leven moet gaan als ‘de zus van…’. Ook is er Abigail, de moeder van Susie die na de dood van haar dochter een stukje van haarzelf is verloren waardoor ze nog dieper in zichzelf is gekeerd dan dat ze al was. Jack, de vader van Susie die zich als een bezetene bezig houdt met de moord op zijn dochter en zich daarbij volledig viseert op de buurman. Inspecteur Fenerman, de politieagent die zich volledig stort op het onderzoek rond haar moord, maar die uiteindelijk vooral bezig is met de het steunen van haar moeder, if you know what I mean. Ray, haar eerste echte liefde, net voor haar dood deelde ze hun eerste kus. Hoe verschrikkelijk moet het zijn om voor de eerste keer de proeven van de liefde om het dan vergoed achter te laten omdat je sterft? Dan is er nog Ruth, zij krijgt na de dood van Susie een goede band met Ray, ze begrijpen elkaar en voelen elkaar aan. Doordat zij de dag van Susie’s dood contact heeft gehad met haar is zij als een soort ‘ziener’ in haar gedachten bij Susie gebleven. Er zijn ook nog een heleboel nevenpersonages die komen en gaan in het leven van haar geliefden, maar daar gaat ze niet verder op in.

Er is geen grote plottwist en je staat als lezer niet voor verrassingen, dus je hoeft niet te vrezen voor een spoileralert in deze recensie, maar gewoon de manier waarop het boek geschreven is en de gave van Sebolt om je volledig in te dompelen in het verhaal is absoluut de moeite waart om te lezen. Doorheen het verhaal is er een zekere tendens die ervoor zorgt dat het als lezer moeilijk is om te stoppen. Het boek maakt veel gevoelens in je los. Ik zeg niet dat ik heb liggen janken als een klein kind, maar ik heb wel momenten gehad waarop ik zo’n medeleven had met de personages dat ik het zelf even moeilijk had. Ik heb zelf een goede band met mijn vader en hij soms wat over beschermend, maar hij doet dat met de beste wil, ik ben zijn kleine meisje en als ik dan lees hoe de vader van Susie zijn ‘kleine meisje’ verliest, dan krijg ik het zelf wel even moeilijk. Het leven kan soms zo gedaan zijn, plots en abrupt zonder enige vorm van afscheid. We staan er weinig bij stil wat er allemaal kan gebeuren en als je er dan mee geconfronteerd word dan doet dat wel wat. Ook het feit dat Susie nooit de kans heeft gehad om te groeien in het leven, om volwassen te worden, maar dat wel allemaal moet aanschouwen van bovenaf. De manier waarop er allemaal dingen gebeuren waar ze geen vat op heeft, waar ze niets aan kan veranderen, het gevoel van machteloosheid en gemis. Het is een boek waar je toch even stil van wordt.

Ik denk wel dat ik kan besluiten dat ‘De Wijde Hemel’ een geslaagd boek was. De woorden schieten me te kort om te beschrijven welke gevoelens in mij naar boven kwamen. Knap werk van Sebold, ik ben alleszins al overtuigd om de rest te lezen.