Een roman als een legpuzzel

De roman “Verdwaaltijd” is als een puzzeldoos waarbij de geduldige, trage lezer de verhalen met hun vele hoofd- en nevenpersonages beetje bij beetje als een legpuzzel kan vervolledigen.
De opbouw van het boek wordt initieel gekenmerkt door de veelheid aan personages en plaatsen, verhaallijnen en perspectiefwisselingen. Gaandeweg halen twee verhaallijnen de bovenhand en realiseert de lezer zich dat er vier hoofdpersonages zijn (Ben, Emma, Marcia en David). De Brusselse Marcia, recent gescheiden, dwaalt door de Belgische hoofdstad en ontmoet op een feestje de Amerikaanse schrijver David, die afwisselend in Londen en Brussel verblijft. David worstelt met de verdwijning van zijn vriendin Kay en beschrijft hun relatie en zijn zoektocht in het essay “De kunst van het verdwijnen”. Marcia’s vriendin Emma, gehuwd en moeder van twee, ontmoet in de galerie van haar schoonvader de jonge fotograaf en schilder Ben. Zij poseert voor hem en de twee beginnen een relatie.
Méér dan de eerste helft van het boek neemt de auteur rustig haar tijd om de vier hoofdpersonages en de vele nevenpersonages ten tonele te voeren en verder uit te werken. Pas daarna krijgt het lezen een meer dwingend karakter door de vragen die opgeworpen worden en de resulterende spanning. Frequent stelde ik mij de vraag of deze roman niet veeleer draait rond het nadenken over kunst en literatuur en de grenzen die een kunstenaar zichzelf moet stellen. Mag een kunstenaar zomaar zonder beperkingen alles en iedereen in zijn kunst betrekken? Wat met de privacy van mensen uit zijn directe omgeving die ongevraagd in zijn kunst verwerkt worden? Op dat vlak deed deze roman mij denken aan “De consequenties” van Nina Weijers.
De vier hoofdpersonages, de vele nevenpersonages en het wisselende perspectief maken niet alleen dat je er de volle aandacht bij moet houden maar hebben ook tot gevolg dat de uitwerking van de personages over het algemeen een beetje vlak blijft. De diepgang van de karaktertekening is niet het sterkste punt van deze roman. Het manuscript (en essay) van David vormt een bijkomende perspectiefwisseling en indirecte manier om het personage David uit te werken en diepgang mee te geven en brengt verdere variatie in de opbouw van de roman.
De auteur heeft mij maar tot op zekere hoogte kunnen raken, o.a. door de haast obsessionele liefde die David voor Kay koestert en zijn onverwachte dood. Volgens mij was dit (de lezer raken) ook niet de belangrijkste doelstelling van Kathy Mathys. Zoals reeds eerder aangegeven draait deze roman mijn inziens veeleer rond het nadenken over kunst en literatuur en de grenzen die een kunstenaar zichzelf moet stellen.
Kathy Mathys heeft met “Verdwaaltijd” een vlot geschreven doch traag te lezen roman afgeleverd. De verzorgde schrijfstijl met knappe zinsopbouw en trefzeker woordgebruik, de treffende sfeerschepping en de verwijzingen naar kunst en literatuur vormen mijn inziens de sterkere aspecten van dit boek. De auteur neemt haar tijd om de vier hoofdpersonages en de vele nevenpersonages ten tonele te voeren en verder uit te werken. Het per hoofdstuk(je) wisselende perspectief is een bijkomend element om de lezer bij de les te houden..
“Verdwaaltijd” is zeker geen roman die ik zonder veel nadenken aan iedereen zou aanraden. Maar een select gezelschap van (trage) lezers die er graag de tijd voor nemen om een kluwen aan hoofd- en nevenpersonages te doorgronden en de verwijzingen naar kunst en literatuur kunnen smaken, komt zeker in aanmerking als doelpubliek.