Inkijk in een vlucht, onder de huid kruipend.

Het boek gaat over Mobin. Een Afghaanse jongen die samen met zijn ouders, twee broers en twee zussen in Qouchi woont. Dit is een kleine plaats in de eens zo weelderige Shomalivallei, die ook wel de fruitmand van Afghanistan werd genoemd. Qouchi ligt zo’n veertig kilometer ten noorden van Kabul en ligt tussen de strijdende partijen in Afghanistan in. Mobin moet op zijn 15e gedwongen vluchten. Zijn broers Danish en Bashir zijn inmiddels al door de Taliban meegenomen en nu is de Taliban ook op zoek naar Mobin. Zijn ouders besluiten dat Mobin naar Pakistan moet vluchten om uit de handen van de Taliban te blijven, maar ook in Pakistan is het niet veilig voor hem. Mobin wordt aan mensensmokkelaars meegegeven en belandt na een moeizame en gevaarlijke reis uiteindelijk in Nederland, terwijl zijn bestemming Canada was. In het boek vertelt Mobin over zijn reis, zijn leven in Afghanistan en over de oorlogen die zijn thuisland hebben verwoest.
Redenering
Ik wilde graag weten hoe een vlucht uit een door oorlog geteisterd gebied tot stand komt. Het verhaal achter de krantenkoppen ontdekken.
Samenvatting
Het verhaal wordt verteld door Mobin en is in ik-vorm geschreven. Hij neemt ons mee naar zijn leven in Afghanistan als jongen en tiener in een door oorlog verscheurd land. Op moment van vertellen is Mobin 15 jaar en door de oorlog kan hij niet meer naar school, omdat deze door de Taliban verwoest is. Zo brengt Mobin zijn dagen thuis door op de boerderij van zijn ouders. Samen met zijn oudere broers Danish en Bashir en zijn zussen Farzana en Latifa helpt hij zijn ouders rondom de boerderij. Mobins gedachten dwalen regelmatig af naar eerdere jaren en op die manier komen we te weten hoe het leven in Afghanistan was voor de Taliban en sinds de Taliban aan de macht is gekomen. Zij wonen in Qouchi, een klein dorp in de Shomalivallei. Eens de fruitmand van Afghanistan genoemd, omdat de vallei weelderig groen en gevuld met fruitbomen was, maar door de constante strijd tussen diverse partijen, eerst de Russen en de Mudjahedeen en later de Mudjahedeen tegen de Taliban, is de vallei vervallen tot een grote en dorre zandvlakte. Ondanks de voortdurende dreiging van gevechten, inkomende raketten en ander geweld gaat het leven redelijk normaal zijn gang. Mobin is een intelligente jongen, die veel nadenkt over allerlei zaken, vol vragen zit en graag speelt met zijn broers en vrienden. De ongedwongen momenten van kattenkwaad uithalen worden echter afgewisseld met hartverscheurende verhalen van families die uit elkaar worden gehaald door de Taliban. Zodra de jongens in een familie een jaar of vijftien zijn, komt de Taliban op onverwachte momenten de families een bezoek brengen en neemt de jongens mee. Van velen wordt er niets meer gehoord. Deze constante dreiging zorgt voor een stressvol leven in het gezin van Mobin. Als op een avond de Taliban ook bij hen voor de deur staat worden Danish en Bashir samen met een vriend van hen meegenomen door de Taliban. Het verlies van Danish en Bashir heeft een enorme impact op zijn familie. Als Mobin zelf 15 wordt, gaat de Taliban ook op zoek naar hem. Zijn ouders sturen hem naar Pakistan, waar een vriend van zijn vader woont, maar ook in Pakistan blijkt Mobin niet veilig te zijn. De Taliban heeft ook in Pakistan zijn aanhangers. Er wordt besloten dat Mobin verder moet vluchten. De vriend van zijn vader betaald een mensensmokkelaar $6000,00 om Mobin naar Canada te brengen. Dat is het begin van een moeizame reis die uiteindelijk eindigt in Nederland. In Nederland aangekomen verteld Mobin over zijn verblijf in de opvangcentra en het asielzoekerscentrum. Datgene wat hem op de been houdt zijn de woorden van zijn vader “De maan gaat met je mee”. Op die manier is hij een klein beetje minder alleen.

Conclusie
Marian den Boer-Walhout heeft een aangrijpend verhaal geschreven aan de hand van de waargebeurde gebeurtenissen in Mobins leven. Met korte zinnen weet ze rake beelden te creëren die mij op sommige momenten hebben doen huiveren van afgrijzen. De manier waarop ze beschrijft hoe een meisje omkomt bij een raketaanval is door haar korte zinnen en bijna zakelijke beschrijving des te indringender. Niet alleen Mobin heeft hier slapeloze nachten van gehad. De vloeiende overgangen van het heden naar het verleden geven je als lezer het gevoel dat je Mobin voor je ogen op ziet groeien en dat maakt dat je nog meer meeleeft met hem en zijn familie. Ze weet heel goed een beeld te scheppen van een samenleving die verscheurd wordt door oorlogen en onderdrukkingen en tegelijkertijd lukt het haar om de momenten van geluk, familie, vriendschap en dagelijks leven zo neer te zetten dat je de dubbelheid van het leven in een verscheurd land extra goed voelt. Het boek heeft mij doen lachen, huiveren en versteld doen staan hoe wreed mensen kunnen zijn, maar ook hoe onder deze omstandigheden mensen toch positief kunnen blijven. In het midden van het boek heeft ze een aantal foto’s geplaatst van Mobin als kind en tiener en van Mobin, nu als volwassene – getrouwd en vader van twee kinderen. Bij deze derde herziene druk is er achterin een conversatie opgenomen van Mobins zesjarige dochter Jasmine en een brief die hij van zijn vader heeft ontvangen uit Afghanistan. Beide voegen iets toe aan het vluchtverhaal van Mobin. ‘De maan gaat met je mee’ krijgt van mij 4 sterren.