Een chaos van verwarringen

1848. New York. Er is niemand die van brand houdt, koperster Timothy Wilde het minste van allemaal. Nadat een brand zijn beide ouders heeft gedood en een andere vlammenzee hem een verschrikkelijk litteken naliet, probeert hij te allen tijde vuur te vermijden. Dus wanneer een pyromaan het ene na het andere gebouw van de rijke wethouder Robert Symmes afbrandt, is Timothy niet blij dat Symmes hem vraagt de zaak te onderzoeken. Zijn ongenoegen escaleert wanneer zijn invloedrijke en charismatische oudere broer Valentine - die inmiddels diep in de politiek verankerd is – besluit de strijd om het wethouderschap met Symmes aan te gaan. Symmes wordt verdacht vrouwelijke landverhuizers uit Ierland te ronselen voor zogenaamd deugdzaam fabriekswerk. Hebben deze ontevreden immigranten dan wellicht iets te maken met de branden?
Ondertussen staat geheel onverwacht de liefde van Timothy's leven, Mercy Underhill, voor zijn deur. Met haar verschijning verrast ze Timothy, zeker omdat ze een uitgehongerde Ierse wees met haar meebrengt, die weleens de sleutel kan zijn voor het stoppen van de aangestoken vuren. Hoe dichter Timothy bij de ontrafeling van de brandstichtingen komt, hoe meer het hem dwingt zijn grootste angst onder ogen te komen.

Met Fatale vlam sluit Lyndsay Faye haar trilogie met hoofdpersoon Timothy Wilde af. Wat begon met De goden van Gotham, kreeg een vervolg met Zeven is zwijgen. En nu dus het afsluitende boek dat, zoals ze in haar dankwoord vermeldt, “een enorme worsteling” was. Jarenlang verdiepte ze zich in het ontstaan van de New York City Police Department, dat in de negentiende eeuw een steeds belangrijkere rol kreeg in de straten van New York. Ze creëerde protagonist Timothy Wilde, die zodoende een van de eerste straatagenten van de Amerikaanse stad werd.

Faye gebruikt een moeilijk te begrijpen taal om haar verhaal te vertellen. Mooie, beeldende zinnen worden afgewisseld met een warboel van moeilijke woorden waarvan de betekenis en bedoelingen onbekend zijn. De verklarende woordenlijst aan het eind van het boek maakt het niet veel duidelijker. De schakeringen tussen het straatdialect Flash en de standaardtaal zijn vervelend en verlagen het leestempo.

Daarnaast wordt er vaak uitgeweid over zaken die helemaal niks te maken hebben met het werkelijke verhaal en dus voor desinteresse zorgen. Die afleiding is funest voor het boek dat juist geconcentreerd gelezen dient te worden om het warrige verhaal te begrijpen. De schrijfstijl van Lyndsay Faye is niet slecht, daar ze de dialogen doorspekt met humor en boeiende anekdotes. Ook de thematiek en haar standpunten daarin zijn interessant. De rechten van de vrouw spelen een belangrijke rol in het verhaal. In 1848 was dit ook een ‘hot item’. Faye heeft zich goed ingelezen en haar mening is duidelijk. Ze maakt onderscheid tussen ‘vrouwen met genoeg geld om dame te heten’, ‘ vrouwen die het aan middelen ontbreekt om dame genoemd te worden’ en ‘immigranten die als fabriekswaar worden behandeld’. Een schrijnend onderwerp om over te lezen, maar de plot is te vlak om het echt goed te belichten.

Verder is het boek een schier onmogelijk verhaal voor degenen die de vorige delen niet hebben gelezen. Het ontbreekt aan referenties naar het voorgaande en er is geen korte introductie van de bekende personages. Het ik-perspectief vanuit Timothy Wilde werkt daar ook niet aan mee. Alsof je als nieuwe leerling op de eerste schooldag in een onbekende klas direct de ingewikkelde lesstof van het jaar daarvoor voorgeschoteld krijgt.

Nee, Fatale vlam is ook voor de lezer te veel een worsteling om echt te kunnen overtuigen. Jammer, want in aanzet is het best een goed verhaal voor de afsluiting van haar trilogie. Nu verveelt het en verzandt het in een chaos van verwarringen. Al zullen de liefhebbers en fans van eerder werk daar minder moeite mee hebben.