Recensie De kunst van het reizen

Alain de Botton schrijft mooi, met aandacht voor detail. In dit boek koppelt hij persoonlijke belevenissen en anekdotes aan filosofen, schrijvers en kunstenaars: bezoeken aan Amsterdam aan Flaubert, Madrid aan Alexander von Humboldt, het Lakedistrict aan Wordsworth, en de Provence aan Vincent van Gogh. Heel boeiend!

Het gaat over van alles:
- Verwachtingen en daar tegenover de realiteit, thuis kijk je van te voren naar mooie foto’s zonder rekening te hoeven houden met lichaam en geest. Muggen, hitte, slecht kunnen slapen en angst, verveling en financiële zorgen hebben dan nog geen invloed
- Het exotische van een pak Goudappeltje, bewegwijzering op Schiphol of van een doodgewone straat in Amsterdam. Wat we in het buitenland exotisch vinden kan precies datgene zijn waarnaar we vergeefs hunkeren in ons eigen land. “Mijn enthousiasme over Amsterdam had te maken met mijn onvrede over mijn land van herkomst, met zijn gebrek aan moderniteit en zijn esthetisch simplisme met zijn weerstand tegen grootstedelijkheid en zijn vitragementaliteit.”
- het Lakedistrict. Dit wordt in verband gebracht met William Wordsworth. Nu heb ik sinds mijn middelbare schooltijd ‘iets’ met Wordsworth. Alleen erg jammer dat zijn gedichten in het Nederlands werden vertaald. Het laatste couplet van zijn gedicht Daffodils staat er nu zo:

Omdat, als al mij dor en droog
Toeschijnt en ik ternederlig,
Zij dansen voor mijn geestesoog [...]
Mijn hart vult zich dan met plezier,
Gaat met die bloemen aan de zwier
In plaats van:
For oft, when on my couch I lie
In vacant or in pensive mood,
They flash upon that inward eye
Which is the bliss of solitude;
And then my heart with pleasure fills,
And dances with the daffodils
Effe wat anders toch?

In het mooie hoofdstuk over schoonheid is John Ruskin de gids. Deze negentiende- eeuwse denker gaf tekenles aan velen. Zijn opzet daarbij was vooral om mensen te leren kijken naar de wereld. “Waarnemen in plaats van kijken. Wanneer we eigenhandig bezig zijn iets wat we voor ons zien te reconstrueren, lijken we als vanzelf een situatie waarin we schoonheid op terloopse wijze aanschouwen te verruilen voor een waarin we een wezenlijk begrip ontwikkelen voor alle elementen waaruit die schoonheid bestaat, zodat we er bestendiger herinneringen aan overhouden.”

Erg leuk om op reis te lezen, extra herkenbaar is het dan. En grappig om bijvoorbeeld iets dergelijks tegen te komen: 'n afbeelding van Eugène Delacroix: ‘Deuren en erkers in een Arabisch huis’ leek precies op de riad waar wij in Mèknes logeerden.