Recensie De witte tijger

Het “succes”verhaal van Balram Halwai, succesvol ondernemer in Bangalore. Zoals hij zelf zegt: ‘Eens was ik chauffeur voor een baas, maar nu ben ik baas van chauffeurs’ Maar zijn weg naar de top kent heel wat hobbels en geheimen…

Hij groeit op in Laxmangarh, een dorpje in het noorden van India, in een arm gezin. Zijn vader is riksjarijder, zijn moeder al vroeg overleden. In de beschrijving van dit deel van zijn leven, vind je mooie maar ook schokkende scènes. Hij beschrijft bijvoorbeeld hoe hij van de meester op school zijn naam kreeg omdat zijn ouders geen tijd hadden hem een naam te geven! En andere voorbeelden: de meester die vaak ’s middags lag te slapen in een hoek van het klaslokaal, het bezoek van de schoolinspecteur en hoe Balrams geboortedatum bepaald werd.
Schrikken doe je ook van de corruptie in het land: van hoe dokters (niet)werken tot voorgekookte verkiezingen.

Treffend vond ik de uitleg van de Hanenren: waarom komen de hanen in de ren niet in opstand wanneer ze het bloed ruiken van hun zojuist geslachte broeders waarvan ze de organen kunnen zien liggen. Ze weten dat ze zelf ook aan de beurt komen.waarom proberen ze niet ervan door te gaan? En Balram zegt: ‘precies hetzelfde gebeurt met de menselijke wezens in dit land’
Het antwoord op deze waaromvraag ligt in de Indiase familie. Je kunt namelijk alleen ontsnappen uit de ren als je bereid bent je familie kapot te laten maken ‘geen normaal mens zou dat kunnen, alleen een gek, een door en door ontaard wezen’
Het begrip ‘Hanenren’ komt een aantal keren terug maar maakt voor mij Balrams latere actie extra onbegrijpelijk.

Adiga schetst een treurig beeld van India of eigenlijk zijn er volgens hem twee India’s: Het Licht en Het Donker. In ieder geval een land met een schijndemocratie waarin omkoperij en smeergelden helemaal geaccepteerd worden.

Het boek kreeg me niet helemaal in z’n greep en ook ik vond de vorm (de brieven aan de Chinese premier Jiabao) wat gekunsteld en de hoofdpersonen onsympathiek. Toch werd ik er zeker wel door geboeid en vanwege de scherpe en rake beschrijvingen van India, geef ik na wat getwijfel toch 4 duimpjes…