Lezersrecensie
Geschiedenis op zijn best
Geschiedenis op zijn best
Dit is het verhaal van de Six’en maar ook van Amsterdam in vele van haar aspecten. De focus ligt op Jan Six, tweede generatie inwijkeling uit Noord-Frankrijk. Geen arme drommels, de familie Six, maar kooplui die onderricht hadden genoten, vakkennis hadden, technieken beheersten en een reeds goedgevulde beurs bezaten. Zij kozen het hazenpad vanwege de religieuze spanningen die toen heersten tussen katholieken en protestanten. En zouden nog succesvoller zijn, in hun nieuwe omgeving, die ze zich volledig eigen maakten.
Onmiddellijk valt de rijke taal op, waarmee Geert Mak de lezer binnenhaalt, letterlijk in een historisch pand en middels de verzamelde kunst, in de vervlochten continuïteit rond de familie.
‘Bevroren burenruzies’, ‘een oom als een verdorde tak’; het zijn slechts enkele voorbeelden van de verstilde observaties die het heerlijk toeven maken in de naar boenwas geurende vertrekken waar stof danst van opwinding in gefilterd licht, een schat van informatie te ontdekken valt en het volstaat om de verbeelding en je zintuigen de vrije teugel te geven.
Heerlijk rijke, beschrijvende taal, maar nooit te zwaar op de hand: een muntenverzamelaar wordt niet als numismaat geduid. Maar Mak’s erudiet vocabularium doet zelfs een doorwrocht lezer nog nieuwe woorden en uitdrukkingen kennen.
Zo quasi badinerend, lost Mak kostbare weetjes over het leven in het 17e -eeuwse Amsterdam en bij uitbreiding de Nederlanden. In enkele rake zinnen schetst hij zo de tijdsgeest en diens impact op de mens, de implicaties ook op de samenleving: zonder zelf enig verband te leggen naar het heden herinnert Mak de lezer er aan, dat de Nederlanden op enkele decennia tijd een enorme bevolkingstoename kende vanuit het Zuiden en dat dit uitmondde in de Gouden Eeuw. Telkens wordt dan even teruggekoppeld naar watt dit voor de Six’en – naar alle waarschijnlijkheid betekende. Een van de grootste migratiebewegingen uit de vroeg moderne tijd.
Als Vlaamse heb ik natuurlijk wel van Vondel, Rembrandt of Willem I gehoord, maar echt vertrouwd ben ik er niet mee. Dit is een gedroomde geschiedenisles rond secularisatie in een samenleving die ontsloten wordt door boekdrukkunst en verre culturen die hun intrede doen via handel en scheepvaart. Terloops verneem ik zo, dat de VOC, de eerste multinational die de financiële wereld definitief veranderde met de introductie van aandelen, kranten en papiergeld: menig didacticus die schoolboeken pleegt kan hier nog een puntje aan zuigen.
Als je geniet van BBC documentaires, VPRO programma’s en destijds Büch of Van Dis, dan kom je ook hier ruimschoots aan je trekken. Het was mijn eerste Mak, maar zeker niet de laatste.
Dit is het verhaal van de Six’en maar ook van Amsterdam in vele van haar aspecten. De focus ligt op Jan Six, tweede generatie inwijkeling uit Noord-Frankrijk. Geen arme drommels, de familie Six, maar kooplui die onderricht hadden genoten, vakkennis hadden, technieken beheersten en een reeds goedgevulde beurs bezaten. Zij kozen het hazenpad vanwege de religieuze spanningen die toen heersten tussen katholieken en protestanten. En zouden nog succesvoller zijn, in hun nieuwe omgeving, die ze zich volledig eigen maakten.
Onmiddellijk valt de rijke taal op, waarmee Geert Mak de lezer binnenhaalt, letterlijk in een historisch pand en middels de verzamelde kunst, in de vervlochten continuïteit rond de familie.
‘Bevroren burenruzies’, ‘een oom als een verdorde tak’; het zijn slechts enkele voorbeelden van de verstilde observaties die het heerlijk toeven maken in de naar boenwas geurende vertrekken waar stof danst van opwinding in gefilterd licht, een schat van informatie te ontdekken valt en het volstaat om de verbeelding en je zintuigen de vrije teugel te geven.
Heerlijk rijke, beschrijvende taal, maar nooit te zwaar op de hand: een muntenverzamelaar wordt niet als numismaat geduid. Maar Mak’s erudiet vocabularium doet zelfs een doorwrocht lezer nog nieuwe woorden en uitdrukkingen kennen.
Zo quasi badinerend, lost Mak kostbare weetjes over het leven in het 17e -eeuwse Amsterdam en bij uitbreiding de Nederlanden. In enkele rake zinnen schetst hij zo de tijdsgeest en diens impact op de mens, de implicaties ook op de samenleving: zonder zelf enig verband te leggen naar het heden herinnert Mak de lezer er aan, dat de Nederlanden op enkele decennia tijd een enorme bevolkingstoename kende vanuit het Zuiden en dat dit uitmondde in de Gouden Eeuw. Telkens wordt dan even teruggekoppeld naar watt dit voor de Six’en – naar alle waarschijnlijkheid betekende. Een van de grootste migratiebewegingen uit de vroeg moderne tijd.
Als Vlaamse heb ik natuurlijk wel van Vondel, Rembrandt of Willem I gehoord, maar echt vertrouwd ben ik er niet mee. Dit is een gedroomde geschiedenisles rond secularisatie in een samenleving die ontsloten wordt door boekdrukkunst en verre culturen die hun intrede doen via handel en scheepvaart. Terloops verneem ik zo, dat de VOC, de eerste multinational die de financiële wereld definitief veranderde met de introductie van aandelen, kranten en papiergeld: menig didacticus die schoolboeken pleegt kan hier nog een puntje aan zuigen.
Als je geniet van BBC documentaires, VPRO programma’s en destijds Büch of Van Dis, dan kom je ook hier ruimschoots aan je trekken. Het was mijn eerste Mak, maar zeker niet de laatste.
2
Reageer op deze recensie
Gesponsord
Deze thriller trekt je razendsnel mee in een complot met onbetrouwbare staatslieden met hun eigen agenda's, internationale conflicten en hoogoplopende bedreigingen voor de samenleving.
