Verschrikkelijk indrukwekkend

Tim Kamps wijdt zijn debuut "De verschrikkelijke jaren tachtig" aan de periode waarin hij zelf kind is. De verteller leren we kennen halverwege dit decennium en hij dus acht is. De schrijver baseert het leven van de verteller op dat van hemzelf. Afgaand op de titel van het boek niet de meest prettige tijd van zijn leven. Wellicht doet dit boek de lezer de ogen openen en wordt duidelijk wat er allemaal mis was met de jaren tachtig. Of het laat zien dat persoonlijke omstandigheden een tijdvak met narigheid kan doen associëren waar anderen diezelfde periode als louter plezierig ervaren hebben.

De verteller groeit op in de jaren tachtig en woont in een woongroep in Rotterdam. Bert leidt de groep en zwaait de scepter over vier vrouwen en vijf kinderen. De verteller gaat het het meest om met Donnie tegen wie hij ook opkijkt. De vrouwen gaan volledig op in Bert, blowen, seks en wazige spiritualiteit. De vrouwen lijken geen richting te kunnen geven aan hun eigen leven, proberen die richting te vinden, waarbij ze vooral met zichzelf en niet met de kinderen bezig zijn. De kinderen zijn op zichzelf aangewezen en hoeven van de volwassenen om hen heen niet veel te verwachten.

De verteller spreekt de lezer rechtstreeks aan. Het is alsof er een kind op een bankje schuift en in alle onbevangenheid een gesprek aangaat met de vreemde die al op het bankje zit. Zonder de geremdheid en bedachtzaamheid die er bij volwassenen gaandeweg de jaren insluipt.

De verteller en zijn vriend Donnie delen hun volwassen scherpzinnigheid met de lezer en zetten daarmee de vrouwen te kijk als angstige, afhankelijke vrouwen die sterk contrasteren met de vrije levensstijl die ze nastreven. Tegelijkertijd is er een ontroerende kind eigen loyaliteit met deze vrouwen die van alle tijden is. Het plan en de wens van Donnie om weg te lopen vormen een rode draad door het boek. Een onbeholpen manier om aandacht te vragen voor je situatie die de lezer eraan herinnert dat die scherpe en vaak grappige geesten gewoon tot kinderen behoren die aandacht behoeven. Het schrijnt en schuurt wanneer ook de mensen die pedagogisch opgeleid zijn de signalen missen.

"Ik hoop dat ze binnenkomen precies als ik gemasseerd word door Frans en dat ze dan Frans opzijduwen en dat hij dan nog tegenspartelt maar dat een van de vrouwen hem keihard slaat en dat hij door het raam naar buiten valt en ze me dan optillen en dat ik dan samen met mijn moeder in een heel mooi, fijn huis mag wonen met een bad en een sauna, ik hoef niet perse een sauna maar ik weet dat mijn moeder dat fijn vindt."

De kers op de taart is de volkomen onverwachte verrassing die de schrijver aan het eind in petto heeft en die een stille bewondering voor de schrijver rechtvaardigt.

Het baart zorgen wanneer Donnie trekken vertoont die gelijkenis vertonen met het machtsmisbruik dat de leider van de woongroep tentoonspreidt. Gelukkig is er ook ruimte voor hoop middels de constatering die de verteller tot slot doet.

Lezen en lachen. Om dan een hand voor de mond te slaan van schrik. Want het gedrag van de volwassenen is ontoelaatbaar en huiveringwekkend laks en onverantwoordelijk. Ondanks de ontwapenende humor is dit een verslag van een decennium dat met recht verschrikkelijk genoemd mag worden. Een allesbehalve zuur tegenwicht aan de van nostalgie aan elkaar hangende revivals van de jaren tachtig.