Bevrijding als een persoonlijk proces

Na de vondst van oorlogsdocumenten van haar overleden vader, ontstaat er bij dochter Tessa IJzermans een sterke drijfveer om een idee te krijgen over die periode in haar vaders leven. Wat is nu zíjn verhaal, waar binnen het gezin niet over gesproken is geworden? Vanaf dit punt heeft Tessa IJzermans een lange intensieve onderzoekende weg gevolgd om hierover een beeld te krijgen.
Tijdens haar naspeuringen ontdekte Tessa IJzermans dat niet enkel het verhaal van haar vader onbekend is gebleven, maar dat het naoorlogse Nederland geen oog en oor had voor deze groep mensen. Erger nog, vaak werd aangenomen dat de dwangarbeid een logisch gevolg was van hun eigen volgzaamheid richting de vijand. Een groot onrecht ten opzichte van haar vader die als verzetsman was opgepakt, en naar de vele anderen die onvrijwillig in kampen waren geïnterneerd, zware arbeid moesten verrichten en onder mensonterende omstandigheden moesten proberen te overleven. IJzermans wil dit historisch onbekend en onbemind deel van de oorlogsgeschiedenis verhalen en recht doen. Ze ziet het op een geven moment als haar missie.
Het resultaat van dit alles is haar debuutroman “Het houten bestek” - een eerbetoon zonder vals sentiment. Een verdienste aan het adres van de schrijfster is, dat ze grondig haar documentatie heeft vergaard en gewogen, waardoor het ook historisch sterk staat. Er kan niet aan afgedaan worden.
Gaandeweg het lezen valt te ontdekken dat de roman naast de vader nog een hoofdpersoon kent die we een ontwikkeling zien doormaken. Het wordt als een vervlechting gepresenteerd, in de opbouw van dagboekfragmenten. Zo blijft het voor de lezer overzichtelijk en de afwisseling van fragmenten van vader en dochter, maakt het ook behapbaar. Zeker voor de lezer die oorlogsverhalen als te zware kost ziet en er daarom niet aan begint. Dit debuut is ook voor díe lezer een aanrader. Ze verstaat de kunst om met “Het houten bestek” een breed publiek aan te spreken omdat het verhaal nog zo veel meer biedt.
Een zeer lezenswaardig boek. Of IJzermans altijd al schrijfaspiraties heeft gehad en het nog opnieuw borrelt om meer te gaan schrijven? We zullen het zien. Menig lezer zou wel graag willen weten hoe het vader, dochter, en het gezin verder is gegaan!