Van genieten en er daarna over nadenken

Hajime groeit op in het naoorlogse Japan in een klein rustig dorpje, waar iedereen een zelfde soort leven lijkt te leiden: gezinnen wonen in kleine vrijstaande huizen, vaders gaan in pak naar het werk, de moeders waren thuis, gezinnen hadden twee of drie kinderen. Hajime was de uitzondering: hij was enig kind.
Hajime betekent begin, zijn ouders hadden hem zo genoemd vanwege zijn geboortedag: 4 januari 1951: de eerste week van de eerste maand van de tweede helft van de eeuw. Met die naam geeft Murakami Hajime meteen de verwachting van zijn ouders mee: een nieuw begin, hij kan een mooi nieuw verhaal worden.
In zijn jeugd komt hij maar een ander enig kind tegen: Shimamoto. Met haar ontwikkelt hij een sterke vriendschap. Ze luisteren samen naar de elpees van haar vader, aangezien Shimamoto mank is en veel spellen buiten haar mogelijkheden vallen. Hun vriendschap levert filosofische gesprekken op.
Door de verhuizing van Hajime verwatert de vriendschap. Hajime krijgt een relatie met Izumi, De relatie eindigt in mineur wanneer Hajime naar bed gaat met haar nicht, die toevallig net als Hajime ook enig kind is. Murakami gebruikt het enig kind zijn als metafoor voor toeschouwer van het leven zijn, de eenling die zijn eigen weg gaat en naar de rest van de wereld op afstand kijkt.
Uiteindelijk trouwt Hajime met Yukiko., krijgt twee dochters en begint een nachtclub. Door zijn vermogen tot observeren, wordt de nachtclub succesvol: hij kan zien wat een klant nodig heeft of wie een excellente cocktails kan maken. Hajime voelt zich erg verbonden met het verleden, zo leest hij geen nieuwe boeken uit angst voor teleurstellingen.
Hij is gelukkig, wanneer of totdat Shamimoto weer in zijn leven komt. Ze heeft na hem geen vrienden meer gehad, is beeldschoon en loopt niet meer mank. Ze zijn meteen weer net zo vertrouwd als vroeger, al geeft Shamimoto duidelijk aan dat Hajime niet moet vragen hoe haar leven nu eruitziet.
De vraag blijft of de oudere Shamimoto echt is of niet, op meerdere plekken in het boek geeft Murakami aanwijzingen dat zij een droom is .
Het mooie aan de boeken Murakami blijft dat hij met schijnbaar eenvoudig taalgebruik hele mooie dingen kan zeggen waarover je gaat nadenken: “ Terwijl ik uitkeek over het landschap, bedacht ik dat ik vast ooit eens zulk licht zou zien. Het was min of meer het omgekeerde van een deja vu. “
De titel verwijst naar een lied van Nat King Cole. Bij mij roept de titel ook de associatie op met een kompas: als je een kompas op het menselijk lichaam zou projecteren en de navel als grens zou zien, zou het noorden verwijzen naar het hoofd en het zuiden naar de geslachtsdelen. Met Shamimoto was hij nooit intiem geweest,daar waren ze te jong voor. Maar hij zegt er wel het volgende over: Ik staarde afwezig naar haar vingers die langzaam de ruitjes van haar rok natrokken. Dat had iets geheimzinnigs. Het leek alsof uit haar vingertop een doorzichtige draad kwam die een nieuwe tijd spon. Als ik mijn ogen sloot, kon ik in de duisternis draaikolken zien opwellen….In de verte hoorde ik Nat King Cole “Ten zuiden van de grens” zingen”. .. “ Elke keer als ik dit nummer hoorde, vroeg ik me af wat er toch ten zuiden van de grens zou zijn”.