Engeland door de ogen van een oude knorrepot

Bill Bryson realiseert zich dat hij Engeland helemaal niet meer zo goed kent. Het land waar hij al jaren in woont, ontwikkelt zich zo snel dat het hem vreemd aandoet. Dan mag hij een test doen voor het Brits staatsburgerschap. Zijn uitgever vindt dat wel een goede aanleiding voor een nieuw boek, twintig jaar nadat ‘Een klein eiland’ verschenen is. Omdat hij zichzelf niet meteen als oude knorrepot wil portretteren, die moppert op alles wat verandert is, besluit hij niet dezelfde reis te maken als in zijn vorige boek. Zo ontstaan de plannen voor een nieuwe reis volgens de omgedoopte ‘Bryson-lijn’. En vormt zich een reis die hij omdoopt tot de Weg naar Little Dribbling, een fictief plaatsje uit 'Een klein eiland'. Want een duidelijk einddoel, dat heeft Bryson niet. De Weg naar Little Dribbling is vooral een reis tussen heden en verleden, dat de schrijver zonder moeite met elkaar verbindt.

In zijn boek springt Bryson continu in tijd op en neer, zonder dat het heel storend is. Wel vereist het aandacht tijdens het lezen. Sommige sprongen zijn namelijk niet meteen duidelijk. Je zult je meerdere keren afvragen: waar gaat dit heen? Nou, Bryson is vooral reizend op zoek naar wat er over is van het land dat hij dacht te kennen. Hij is verbijsterd over de achteruitgang en vindt het maar niets dat de wereld verandert. “In talloze kleine dingetjes wordt de wereld om ons heen geleidelijk rottiger. Nou, het bevalt me helemaal niet.” (p.167) De natuur daarentegen, die is nog steeds prachtig, gelukkig maar! “Engeland en Wales samen hebben 210.000 kilometer publieke wandelpaden. Mensen in Groot-Brittannië beseffen niet hoe bijzonder dat is.”(p.37)

Wat al lezende meteen duidelijk wordt: Bryson is een man met een ongezouten mening. Hij heeft, zoals een oudere man misschien betaamt, overal iets op aan te merken. Het onderwerp? Dat maakt niet uit! Elke mening die hij ergens over heeft, propt hij in zijn verhaal. Soms doet hij dat grappig. Ook zijn er stukken waarbij zijn mening ronduit storend is. Zo besteedt hij zeker twee pagina’s aan het uiten van zijn kritiek op de vele beroemdheden in Groot-Brittannië. Aanleiding? Een tijdschrift dat hij leest in de bus. Je moet er maar op komen! Gelukkig heeft Bryson tussendoor een goede dosis zelfspot (hij was toch geen oude knorrepot?).

Bryson spreekt de lezer direct aan en schrijft vertellend, alsof hij in de pub zijn ervaringen uiteenzet. Daar houd je van of niet. Niet alle stukken zijn even geslaagd, maar naarmate het boek vordert, krijg je vanzelf meer schik in het lezen. Als je niet meteen zo gecharmeerd bent van zijn schrijfstijl, helpt het om een ander boek erbij te pakken. De Weg naar Little Dribbling bestaat namelijk uit hoofdstukken die je prima los van elkaar kunt lezen. Af en toe een hoofdstuk lezen houdt meer de vaart erin dan alles achter elkaar, zo was mijn ervaring.

Uiteindelijk voelt het boek na het lezen vooral als een ode aan Engeland. Wil je weten wat dit land mooi maakt, lees dan zeker dit reisverhaal. En laat je niet tegenhouden door de stempel die Bryson met zijn mening wil drukken. Of door het ontbreken van chronologie en opbouw. Ga gewoon met hem mee waar hij heen gaat, zonder zo nodig van ‘A’ naar ‘B’ te willen reizen.