Wereldliteratuur

1120: voor de kust van Barfleur zinkt het Witte Schip met man en muis. Op het schip bevonden zich de koning van Engeland en al zijn erfgenamen.
1123: een onschuldige man wordt opgehangen. Zijn vriendin Ellen, zwanger van zijn kind, vervloekt de drie die deze onschuldige ophanging bekokstoofd hebben.
1135: Tom, bouwmeester, bouwt een huis voor een bijna-bruidspaar maar verliest abrupt zijn werk als de bruiloft niet doorgaat. Hij zoekt tevergeefs nieuw werk maar is aan het einde van zijn Latijn als hij zich op een nacht, hongerig en berooid, in een bos bevindt met vrouw en twee kinderen. De hoogzwangere vrouw bevalt in het bos en sterft bij de bevalling. Tom heeft geen andere keuze dan het kind achter te laten bij het graf van zijn vrouw, haar laatste woorden nog nazinderend in zijn hoofd: bouw voor mij een kathedraal.

Door het lot wordt het kind snel gevonden en naar het nabije klooster gebracht waar Philip prior is. Tom zelf keert na enkele uren vol berouw terug naar de plaats waar hij het kind achterliet, en merkt dat het verdwenen is. Door toedoen van Ellen, die met haar zoon Jack in een grot in het bos leeft, komt hij te weten wat ermee gebeurd is. Vervolgens zorgen een hele hoop toevalligheden ervoor dat Tom door diezelfde Philip, maar in een ander klooster, wordt aangesteld om een kathedraal te bouwen. Dat is de start van een hele hoop gebeurtenissen die doorlopen tot in het jaar 1174. Pas na een halve eeuw zijn al deze gebeurtenissen, die met het zinken van het Witte Schip hun aanvang namen, ontrafeld en tot een einde gekomen.

Het boek is meer dan 1000 bladzijden dik en er gebeurt enorm veel. Ken Follets verhaal speelt zich grotendeels in Engeland af, in Kingsbridge. Alhoewel er meerdere plaatsen met die naam bestaan, is het Kingsbridge uit ‘Pilaren van de aarde’ fictief. Follet maakt er met zijn gedegen kennis van de middeleeuwse cultuur en gebruiken echter een levensechte plaats van, met waarheidsgetrouwe personages en gebeurtenissen die passen in wat in de geschiedschrijving bekend is geworden als ‘de Anarchie’, de strijd om de Engelse kroon tussen keizerin Maud en koning Stephen. Een aantal personen uit het boek van Follet spelen bij momenten een cruciale rol in het verloop van die strijd, ook al draait het werkelijke verhaal al die tijd rond de bouw van een kathedraal en de persoonlijke levens van een aantal plaatselijke figuren.

‘Pilaren van de aarde’ is een van die boeken die met recht episch en magistraal mogen genoemd worden. Alhoewel hij reeds meer dan 30 boeken schreef in verschillende genres, is dit boek veruit het populairste. Het is ook bewerkt als televisieserie en kreeg in 2007 – na jarenlang aandringen door de fans – een vervolg met ‘Brug naar de hemel’. Anno 2017 volgt een derde vervolg onder de titel ‘Het eeuwige vuur’.