De onderkant van de onderwereld

Jens Lapidus (1974) is een Zweedse strafpleiter die vorig jaar de bestsellerlijsten bestormde met Snel geld, het eerste deel van zijn Stockholm trilogie. Bloedlink is het tweede deel. Lapidus tekent het verhaal op van drie mannen. Thomas Andrén, een corrupte politieman met huwelijksproblemen, die zonder toestemming van zijn superieuren op zoek gaat naar de identiteit van een onherkenbaar verminkt lijk. De tweede man is Mahmud, een drugscrimineel die net is vrijgelaten om meteen daarna weer in de problemen te komen omdat hij oude schulden moet betalen. En tot slot is er Niklas Brogren, een oorlogsveteraan, wiens persoonlijke missie het is om mannen die vrouwen mishandelen een lesje te leren.
De verhaallijnen van de mannen lopen door elkaar, hun levens raken met elkaar vervlochten, het onherkenbare lijk heeft iets met de moord op Zweedse premier Olaf Palme te maken en gaandeweg dringt Thomas door tot een van de smerigste cover-ups uit de Zweedse geschiedenis.
Lapidus wordt door de Scandinavische marketing bestempeld als de nieuwe Stieg Larsson. Dat is hij niet. Behalve dat Stockholm de achtergrond vormt en zijn boeken een feministisch tintje hebben (als je een aanklacht tegen vrouwenmishandeling en gedwongen prostitutie zo mag noemen) en het om een trilogie gaat zijn er weinig tot geen overeenkomsten. Lapidus blinkt vooral uit in het schetsen van het criminele milieu, vooral van de onderkant daarvan. Zijn personages zijn losers waar je als lezer mededogen voor voelt, waardoor je hun acties bij wijze van spreken goedkeurt. Een interessant proces, waarvoor Lapidus als chroniqueur lof verdient. Het leven van Thomas, Mahmud en Niklas wordt tot in de kleinste details beschreven. De sportschool, het scoren van de dope, het verzamelen van een militaire uitrusting om overspelige mannen te schaduwen. Als strafpleiter moet Lapidus goed gekeken hebben naar de mensen die hij verdedigd heeft en schriften vol details hebben genoteerd.
De schrijfstijl van Bloedlink is stuwend. Korte zinnen, meestal zonder werkwoordsvorm, soms bestaande uit slechts één woord, houden het tempo hoog. De gekozen beelden zijn raak en de authenticiteit ligt hoog. Het wemelt van de straattaal. Hij ‘digde’, ‘vette bingo’, ‘homies’. Het aantal varianten voor de inwoners van Zweden valt waarschijnlijk in geen boek meer te overtreffen. Ook hieruit blijkt Lapidus’ grondige research, maar op een gegeven moment gaat al die straattaal toch irriteren en wordt het een trucje. Maar wat me nog het meest irriteerde was het uitblijven van echte spanning, van een echt groot verhaal. Er wordt geschoten, mishandeld, maar de echte beklemming blijft uit. Soms lijkt het alsof Lapidus geen raad weet met de plot en de drie verhaallijnen zolang mogelijk blijft rekken in de hoop dat hem onderweg nog een geniale oplossing te binnen schiet. Dat maakt dat Bloedlink vooral een knap geschreven zedenschets van de Stockholmse onderwereld is en niet een politieke thriller zoals Larsson die met zijn Milleniumreeks schreef. Wat rest is a good read, maar geen topper. Qua sterren twijfel ik tussen de drie en vier sterren, maar aangezien Crimezone niet aan halfjes doet, worden het er vier.