4,5/5* Dit mag niet vergeten worden

Op de cover staat een prachtige tekening in groen. Je kijkt naar een meisje dat zich verstopt in de jungle en op de manier waarop ze uit haar ogen kijkt zie je dat dit geen meisje is dat over zich heen laat lopen. Uit deze afbeelding van Jantje spreekt verdriet, maar ook vastberadenheid!

Jantje is de dochter van een Nederlandse vader en een Indonesische moeder. Haar vader is een soldaat van de KNIL. Ze heeft geleerd voor zichzelf te zorgen sinds haar derde jaar, het jaar waarin haar moeder overleed en ze alleen was met haar vader en soms ook een baboe die voor haar moest zorgen. Dat was tenminste de bedoeling; vaak liep het anders.
Ze krijgt veel slaag van haar vader, die verder niet naar haar omkijkt.
Hij vindt dat ze een last voor hem is, dat is duidelijk.
Een troost voor Jantje is het aapje 'Armijn' dat bij hun veranda in een grote boom, een waringin woont. Ze kan knuffelen met Armijn en hij is nooit boos op haar.
Haar vader was een bijzonder gewelddadig man.

"Hij trok mama de hal in en sloot mij op in de slaapkamer. Ik hoorde hoe hij mama sloeg en schopte. Toen papa de slaapkamerdeur opendeed, was mama weg. Ik was drie jaar, geloof ik."

Een overbuurvrouw brengt haar naar het politiebureau naar Van der Steur die voor verwaarloosde kinderen zorgt. Haar vader wil haar meenemen maar Van der Steur belet dat en brengt haar naar een kindertehuis bij de nonnen. Hier vinden ze 'Jantje' geen naam voor een meisje en willen haar
'Jama' noemen. Jantje verzet zich daar tegen. Ook hier worden kinderen mishandeld als ze iets niet goed doen in hun ogen. Soms worden ze kaalgeschoren om de luizen te verwijderen en dan in de brandende zon gezet.
Jantje is goed in het vinden van oplossingen en ze lapt vaak de strenge regels van de nonnen aan haar laars.

Dan breekt de oorlog uit en alles verandert.

"Iemand zegt dat militairen zich moeten melden nu het oorlog is. Zou papa dat doen? Zou hij tegen de jappen vechten? Dan is de oorlog zo over. Papa is niet lief maar wel sterk."

Als Jantje ongeveer twaalf is is de oorlog afgelopen en staat haar vader voor haar. Naast hem staat een vrouw en een lange slungel. Deze vrouw stelt hen aan haar voor als Paula en haar zoon Maarten.
Jantje kan het goed vinden met Paula en Maarten.
Maar ook nu kan vader zijn handen weer niet thuis houden en Paula neemt het besluit om met haar naar Nederland te vertrekken, naar de opa en oma van Jantje. Hoewel Jantje opa en oma niet kent, kan ze niet blijer zijn! Ze hoeft niet meer bij haar vader te zijn!

Nu kan ze praten, zoveel ze wil.
Maar een ding valt tegen: niemand had haar verteld hoe koud het in Nederland is!
Jantje is dolgelukkig met alle warmte die ze krijgt van haar opa en oma.
"Ze zorgen voor me, slaan me niet, houden van me."

Dit verhaal is gebaseerd op het leven van de inmiddels 88-jarige Jantje Zwaanswijk. Jantje had een wens: een boek over haar bijzondere jeugd in Nederlands-Indië.
Annemarie Jongbloed schreef de tekst en Ingrid van der Knaap complementeerde met haar illustraties het verhaal, zodat deze wens kon uitkomen.

Het is een prettig leesbaar boek geworden met korte hoofdstukken en weinig moeilijke woorden, waardoor het geschikt is voor lezers van 10 tot 100 jaar.
Het is een tijd uit de geschiedenis die niet vergeten mag worden.
Dankzij het lef van mevrouw Jantje Zwaanswijk kan ook de jeugd hier van leren en kan zich verbazen over de belevenissen van de dappere Jantje!

Ik heb 'Jantje - Zestien jaar gevangen op Java' graag gelezen.