Geen angst meer voor het donker...

Voor in het boek staat:
'Dit is een zelfstandig te lezen vervolg op Italiaanse schoenen.'

Het boek is verdeeld in vier hoofdstukken, waar het verhaal van Fredrik Welin in de ik-vorm verteld wordt.
Deze hoofdpersoon is niet meteen sympathiek te noemen, maar ik herkende hem op de een of andere manier wel als een echt persoon. De sfeer in het verhaal is niet prettig te noemen, eerder beklemmend. Fredrik Welin woont op een eiland waar hij van stamt, maar hoort er niet echt bij. Hij zal nooit een echte eilander worden. Hij is anders.

Na de brand loopt Fredrik terug naar zijn verbrande huis;
'Ik liep dichter naar de rokende puinhoop toe. De laars aan mijn rechtervoet knelde. Dis is wat ik bezit, dacht ik. Ongelijke laarzen. Al het andere is weg. Ik heb zelfs geen kleren om aan te trekken.'
Tot op dat moment was hij er zich nog niet van bewust hoe vergankelijk alles is of kan zijn.
Hij ziet nu ook dat het leven niet vanzelfsprekend is, mede omdat enkele personages komen te overlijden.
Het leven houdt een keer op, net zoals het dichtgaan van deze scherenkust niet altijd iets is waar op gerekend kan worden. Dit onderwerp komt telkens weer terug. Ook nadat hij weer gedroomd heeft, deze keer over grotten;
'Heel even dacht ik dat ik misschien nooit meer wakker zou worden als ik eenmaal sliep. De dood was me ineens heel nabij.' Steeds ligt het woord 'dood' op de loer in dit verhaal.

En wie is die brandstichter? Dat is een vraag die tot het einde toe onbeantwoord blijft. Wat er gebeurt nadat Fredrik het te weten is gekomen zal je verbazen. Maar ook weer niet zo heel erg omdat je inmiddels een goede kijk hebt gekregen op de persoon Fredrik en op zijn handelen.

Wanneer hij nog jong is, hoort hij een verhaal waar zijn grootouders nog lang over nadenken. Is het waar of niet? Hij was nog maar tien jaar maar dit was het moment dat hij het verschil kon zien tussen een leugen en een sterk verhaal. Dat heeft hij onthouden, zo zul je zien aan het einde van het verhaal wanneer vragen gesteld worden naar aanleiding van het overlijden van een personage.

Hij neemt symbolisch afscheid van zijn leven als arts door zijn stethoscoop in het water te gooien en ontdekt dat iets van leven terug is gekomen in het water bij zijn steiger. Meteen daarna krijgt hij het bericht dat zijn nieuwe laarzen gearriveerd zijn.
Rubberlaarzen spelen van het begin tot het eind in dit verhaal een rol in het leven van Fredrik. Hij heeft nieuwe besteld en het duurt lang voor ze geleverd worden. Hij kijkt er naar uit, want nieuwe laarzen betekenen ook kans op een nieuw begin. Een nieuw begin dat hij dan op een waardige wijze af kan sluiten.
'Het was al laat in augustus.
Binnenkort zou het herfst zijn.
Maar het donker beangstigde me niet meer.'

In een nawoord geeft Henning Mankell ons, lezers nog een waardevolle boodschap mee:
'Een kustlijn is altijd onaf, onbepaald, zwevend. Op dezelfde manier verhoudt de fictie in een verhaal zich tot de werkelijkheid. De gelijkenis bestaat wellicht, af en toe, maar het is vooral het verschil dat bepaalt wat er is gebeurd en wat er kon zijn gebeurd.
Zo moet het zijn. Omdat de waarheid altijd provisorisch en veranderlijk is.
Henning Mankell – Antibes, maart 2015'

Rest in Peace, Henning Mankell. You will be missed.