Meer dan 5,3 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Het boek is niet dik, maar vertelt veel over het effect van WOII op de volgende generatie.

Mieke Wijnants 09 juli 2019
OVER DE INHOUD EN MIJN MENING

In Nederland is de oorlog sinds 1945 voorbij. In veel gezinnen is de nasleep echter nog merkbaar. In het gezin van Josje is het niet anders.

Dit indrukwekkende, waargebeurde verhaal wordt verteld vanuit het perspectief van de volwassen José, die terugkijkt op haar jeugd.
Ze vertelt de herinneringen van de zevenjarige Josje; hoe en onder welke omstandigheden dit meisje opgroeit.

De cover geeft een goed beeld van de Jordaan van toen; het ouderlijk huis van Josje.
Haar moeder kijkt uit het raam om een oogje in het zeil te houden. Josje zit op trap voor het huis.
De foto is van 1957. Fotograaf onbekend.

Josje groeit op in de Jordaan samen met haar jongeere zus.
Het is een wijs, bijdehandje. Voor niks of niemand deinst ze terug. Ze gaat al jong haar eigen weg.
Ze komt in verzet tegen een oorlog, die niet de hare was, maar waar ze wel de gevolgen van ondervindt.

Haar vader is een harde werker, een lieve vader, maar ook iemand die bij tijd en wijle flink te keer kan gaan tegen de zevenjarige Josje.
Hij maakt haar leven tot een hel. Wat gaat er in deze stille, zwijgende, verbitterde man om?

Moeder is een lieve, zachtaardige vrouw. Zij heeft het zwaar te verduren onder de woedeaanvallen van haar man.
Scheiden is geen optie; waar zou ze naar toe moeten en waarvan zou ze moeten leven met haar twee dochters?

Josje vlucht op zestienjarige leeftijd het huis uit. Ze gaat van baantje naar baantje en van onderdak naar onderdak.
Ze vindt weer werk en krijgt gevoelens voor haar tien jaar oudere chef.
Door omstandigheden wordt ze gedwongen al snel bij hem in te trekken. Met hem krijgt ze twee zoons.

Deze relatie is geen lang leven bezworen; ze gaat van vriend naar vriend.
Telkens lijkt het erop dat ze voor deze mannen valt, omdat ze op haar vader lijken.
Heeft ze meer gemeen met haar vader dan dat ze weet?

Haar ouders zijn al jaren overleden, als haar zus haar de nalatenschap van haar vader geeft.
José gaat op onderzoek uit; ze komt meer te weten over het verleden van haar vader.
Voor haar gaat een wereld open; dit wist ze niet, zo kende ze haar vader niet.

‘Op het zelfde moment flitsen er haarscherpe beelden uit mijn kindertijd voorbij als in een versnelde film. Beelden van harde klappen die ik mijn jeugd en tijdens mijn leven van mijn vader kreeg. Ik kon zelfs op dat moment de diepe vernedering en de fysieke pijn nog in mijn binnenste voelen’.

In eenvoudige bewoording, soms met overbodige toevoegingen of herhalingen, wordt het oorlogstrauma van vader en de gevolgen voor Josje goed blootgelegd.

Het karakter van Josje, moeder en vader worden goed uitgewerkt. Jammer, dat er weinig tot niks over haar zus wordt verteld.

Emoties van Josje worden goed beschreven, maar zijn mminder voelbaar. Daarentegen is de ontroering van José, tussen de regels merkbaar.

Het verhaal is triest en aangrijpend; springt nu en dan van de hak op tak.
In het verhaal zitten hiaten, waardoor de lezer met vragen achterblijft.

De laatste bladzijden vertellen gestructureerd het verleden van haar vader; hier zullen de meesten menigmaal slikken.

Het boek is niet dik, maar vertelt veel over het effect van WOII op de volgende generatie.
José behoort ook tot deze slachtoffers en laat zien hoe ze hiermee omgaat; het is een sterke vrouw, die weet wat ze wil en niet wil en wat belangrijk is in het leven.

‘Ik leefde en leerde van elke ervaring en de harde lessen die ik voorgeschoteld kreeg. Het heeft me gemaakt tot wie ik nu ben.’

‘Ik ben.’
Heel veel respect voor José, die alles weer moest doorleven, herinneringen moest toelaten en dit wilde delen met de lezers; hier is veel moed voor nodig.



Het verhaal wordt herschreven; ik heb er alle vertrouwen in dat de foutjes die er nu in staan, gecorrigeerd zullen worden.



Verhaal: 4****

Verhaallijn: 3***

Psychologie: 3***

Schrijfstijl: 2½

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Mieke Wijnants

Gesponsord

Deze thriller trekt je razendsnel mee in een complot met onbetrouwbare staatslieden met hun eigen agenda's, internationale conflicten en hoogoplopende bedreigingen voor de samenleving.