Een foto vertelt het begin en eind niet

Recensie Aeham Ahmad – De pianist van Yarmouk

“Dit is mijn verhaal. Het verhaal achter die foto die de wereld over ging. De foto waarop ik midden in de puinhopen achter de piano zit te zingen in een felgroen shirt. En iedereen die hem in de toekomst zal zien, zal weten: een foto vertelt nooit hoe iets is begonnen. En ook niet hoe het verdergaat.”

Prachtig verhaal dat uit nood geboren is. Aeham Ahmad is bekend c.q. beroemd geworden op YouTube en in wereldwijde media in 2014. De wijk Yarmouk in Damascus, ooit ontstaan vanuit de nood om Palestijnse vluchtelingen te huisvesten, is in dat jaar afgegrendeld van de buitenwereld. Aeham richt met een paar vrienden het kinderkoor van Yarmouk op, om op hun manier dagelijks iets positiefs te doen. Via internet bereikt zijn pianospel – én de beroemde foto – de buitenwereld.

Wie denkt een ‘typisch vluchtverhaal’ te lezen, komt echter bedrogen uit. Aehams vlucht naar Europa is verwerkt in het laatste deel van het boek. Zoals hijzelf telkens benadrukt: hij is pianist, heeft daarvoor zijn hele jeugd op de muziekschool en daarna conservatorium gezeten.
Dat is wat wordt benadrukt in dit boek: Aehams levensverhaal is heel anders dan dat van “de grijze gestalten die naar Europa komen om een stukje rijkdom te bemachtigen.”
Zijn verhaal begint eigenlijk bij dat van zijn vader, die jong blind raakt en viool leert spelen. Op zijn beurt wil hij de muziek doorgeven en heeft er alles voor over om Aeham op pianoles te krijgen. Geen sinecure voor een Palestijnse vluchteling die geen recht heeft op een Syrisch paspoort, in een arme wijk leeft en enkele uren per dag reist voor de muziekschool. Het resulteert uiteindelijk in een goed draaiende muziekwinkel waarin Aeham muzieklessen voor de hele buurt verzorgt. Hij trouwt zelfs met een leuke vrouw, ze bouwen een huis en stichten een gezin. Alles loopt op rolletjes totdat de revolutie/Syrische burgeroorlog uitbreekt.

Het verhaal van Aeham is in Duitsland opgetekend door een paar ghostwriters die zijn gedachten en manier van doen fijn op papier hebben gekregen. Na een hoofdstuk heb je door alle beelden die worden gecreëerd het gevoel werkelijk in zijn wereld rond te lopen. Er spreekt enthousiasme uit, maar ook wanhoop en angst voor de toekomst van zijn land.
Van tevoren wist ik niet wat ik hiervan moest verwachten, ik had deze pianist nog nooit in de media gezien. Nu, een enthousiaste ontmoeting later, ben ik erg blij dit boek gelezen te hebben en bovenal deze jongeman met een positieve persoonlijkheid gesproken te hebben. Zoveel energie, met een duidelijke boodschap: laten we d.m.v. muziek met elkaar, als mens, de wereld verbeteren.

Gedicht over de noodrantsoenen van de UNRWA uit de tijd van de belegering:

De doos met noodgoederen
Hé, doos, je maakt me gek
Kwel me nu niet langer.
Een hele marathon heb je me laten lopen
Van het Reidshehplein tot hiertoe en terug
Wees toch lief en kom bij me
Met jou kom ik de nacht wel door.
Man, wat heb ik zin in een glaasje
Thee, o ja, met echte suiker.
Zitten we weer aan de klaver
Terwijl we jou zo missen, lekker ding.
Hé, doos, je maakt me gek
Kwel me nu niet langer.