Rijk decor van humor, intelligentie en levenswijsheid

Zeldzame aarden (2013) is het vervolg op Kalme Chaos (2006), het verhaal waarin Pietro Paladini, succesvol directeur van een tv-station in Milaan, zijn vrouw Lara verliest aan een aneurysma en alleen achterblijft met zijn 10-jarige dochter Claudia. Hij zit maandenlang op een bankje voor de school van zijn dochter, wachtend tot de school uitgaat en op het verdriet dat gaat komen. Tot zijn grote verbazing blijft het verdriet uit. Ondertussen komen alle mensen uit zijn zakelijk en privé-leven bij hem langs om hun eigen sores te delen. Na drie maanden geeft uitgerekend dochter Claudia aan dat hij weer een normaal leven moet gaan leiden.

In Zeldzame aarden zijn we acht jaar verder. Pietro heeft Milaan al enige jaren verruild voor Rome, is mede-eigenaar van een bedrijf in tweedehands auto’s en heeft al vier jaar een relatie met vriendin D. Dochter Claudia is inmiddels achttien. Zijn leven kabbelt. Dan staat, binnen 24 uur, Pietro’s wereld opnieuw op zijn kop. Zijn compagnon blijkt zich met criminele zaken bezig te houden, zijn relatie loopt stuk en zijn dochter loopt weg. Geconfronteerd met deze puinhoop wordt Pietro gedwongen in actie te komen en zijn leven te overdenken.

Pietro ‘leunt’ in het leven: hij denkt en piekert veel, maar doet vrij weinig dingen echt bewust. Een laksheid die hem duur komt te staan. Het aandeel in het autobedrijf heeft hij gekocht omdat hij zijn oude studiegenoot Lello wel vertrouwde en hij toch al een jaar werkloos was. Pietro verkeert al vier jaar met ‘volbloed proletariër uit de periferie’ D. die vernoemd is naar de falende anticonceptiepil van haar moeder en waarvan hij niet houdt. Sinds die vier jaar is de relatie met zijn dochter weliswaar minder goed, maar hij heeft geen idee waarom. Broer Carlo woont al enkele jaren in Uruguay, gevlucht in verband met een fraudezaak, maar Pietro weet nog steeds niet wat er nu precies gebeurd is. Als hij door het  bedrog van Lello ineens op de vlucht is, dwingt de situatie hem zijn parameters opnieuw te definiëren. Wie kan hij wel of niet vertrouwen? Met wie leeft hij eigenlijk? Waarom is zijn dochter weggelopen? Doordat hij ondanks alles toch kwetsbaar durft te zijn en nog steeds op mensen durft te vertrouwen, krijgt hij hulp aangeboden en vergeef je hem ook als lezer dat hij niet altijd even correct met morele dilemma’s omgaat. Uiteindelijk is het, net als in Kalme Chaos, dochter Claudia die met haar onbevangenheid zijn ogen opent en waardoor de puzzelstukjes van zijn leven op hun plek vallen.

Sandro Veronesi (1959) is de belangrijkste Italiaanse auteur van het moment. Hij mocht de Premio Campiello en de Premio Strega in ontvangst nemen, de belangrijkste literaire prijzen van Italië. Zijn werk werd internationaal meermalen bekroond en is in tientallen landen vertaald. In Nederland verschenen van zijn hand onder meer de bestsellers In de ban van mijn vader en Kalme chaos.

Zoals Romeinen hun alledaagse leven leiden in het openluchtmuseum dat toevallig Rome heet, zo zijn ook de romans van Sandro Veronesi: eigentijdse verhalen tegen een rijk decor van intelligentie, humor en levenswijsheid. In Zeldzame aarden leidt de auteur elk hoofdstuk in met een toepasselijke spreuk uit zijn eigen metier, de filosofie, de wis- en/of natuurkunde of de muziek, hetgeen zijn open geest en brede belangstelling toont. Veronesi is behalve een intelligent ook een intuïtief auteur, een combinatie die zijn verhalen onweerstaanbaar maakt. Hij blijft ook maatschappijkritisch, brengt het ‘onzichtbare’ Italië onder de aandacht, het Italië waar praktijken plaatsvinden die het daglicht niet kunnen velen en verafschuwt het feit dat het in zijn land zo’n geaccepteerd feit is. Knap hoe Veronesi Pietro Paladini echt volledig tot op de bodem kan laten zinken, inzichten kan geven en hem er sterker uit kan laten komen. Ook deze roman is zeker weer een verfilming waard.