...een realiteit, ingrijpend en intens verbeeld.

Het is een oorlog die voorbij is, in een land dat niet het onze is, zelfs de cultuur staat ver van ons af en de fotograaf gebruikt nog rolletjes… ‘Kuifje in Afghanistan’, dat is de eerste indruk. Even.

'Ik heb in m’n leven nog nooit zo’n stap gezet in het onbekende.'

Afghanistan, de oorlog tussen de Sovjets en Moedjahedien, 1986. Didier Lefévre (1957-2007), de fotograaf en verteller in deze graphic novel, reist mee met Artsen Zonder Grenzen (AZG) om verslag te doen van hun reis en werk in dit gebied. Een reis van Pehawar, Pakistan te voet 15 bergtoppen over naar Zaragandara, Afghanistan. Emmanuel Guibert schrijft en tekent het verhaal tot één soepel geheel, de tekst summier, slechts als ondersteuning bij de fotobeelden. Frédéric Lemercier verzorgt de lay-out en inkleuring. De fotograaf is een klassieker onder de graphic novels, eerder verschenen in drie losse delen (2003/2004/2006), nu gebundeld in een goed verzorgde, 272 bladzijden tellende, hardcover uitgave.

'Er is geen vast profiel van een goeie fotograaf. Het belangrijkste om goeie foto’s te maken, is dat je je toestel hanteert zonder erbij na te denken.'

De fotograaf is geen Kuifje, een paar bladzijden lezen is voldoende om dat te beseffen. Het is wel een avontuur, maar ook een realiteit, ingrijpend en intens verbeeld. De getekende beelden en foto’s wisselen elkaar af, de kracht zit hem in de traagheid. Voor wie alles wil weten loont het er een loep bij te pakken om de contactstroken die er ook tussen staan beter te bekijken, het levert geregeld een bijzonder beeld of pure blik op.

'Tijd is de laatste van hun zorgen.'

Het verhaal van Didier raakt diep. Hij laat niet alleen zichzelf zien, maar portretteert ook de mensen en het land om hem heen op een heel persoonlijke en gevoelige manier. Je moet de hele weg die hij gaat, doorleven om te begrijpen welke weg hijzelf aflegt, fysiek en van binnen als mens. Hij leeft in een compleet andere cultuur, mensen in dorpen van een paar huizen, die niet anders weten dan dat hun wereld de enige logische is. Het werk van AZG is indrukwekkend, hard werken in oorlogsgebied met onvoorstelbaar weinig middelen. Hij maakt een fysiek uitputtende reis te voet, ervaart menselijke warmte naast bedrog en uitbuiting, intense angst en weet toch zijn humor en liefde voor het land te bewaren.

'Tijd om afscheid te nemen. Dat is ontroerend. Ik hoor de zinnen die Mahmad me heeft geleerd. Vrede zij met jullie, blijf gezond, blijf in leven. Hier zijn het zinvolle woorden.'