"Van Veeteren, bekend van TV" prijkt prominent via een goudkleurige sticker op de omslag van Carambole. Na Mankell's reeks over Wallander, is het Nesser's hoofdpersoon Van Veeteren die "tot leven" wordt gebracht. Wij krijgen de serie helaas pas in het najaar via de KRO te zien, maar De Geus speelt er nu al handig op in.

Al lijkt het op eerste gezicht misleidend. Want commisaris Van Veeteren, bekend van de eeuwige tandenstokers, het genieten van een groot glas koel bier, culinaire hoogstandjes en het potje schaak, heeft zich terug getrokken in het antiquariaat en slijt zijn dagen met het uitzoeken van opgekochte collecties boeken en met zijn nieuwe liefde.

Commissaris Rheinhart zwaait inmiddels de scepter op het bureau en op een enkele nieuwe agent na, zijn het de bekende gezichten van Jung, Rooth en Ewa Moreno die het team vormen dat de misdaad bestrijdt. Zo ook in Carambole, dat uiterst pijnlijk van start gaat.

Een hopeloos verliefde jongen smacht naar die eerste keer met zijn vriendin. Ze zijn alleen thuis, maar haar twijfel is voelbaar. Haar moeder kan ieder moment thuiskomen, en ze geeft nog niet toe. De jongen moet geduld hebben. Na een laatste kus, de allerlaatste kus, gaat hij op huis aan. Hij mist de laatste bus, en besluit het stuk dan maar te gaan lopen.

En vanaf dat moment ontvouwt zich gestaag een uiterst beklemmend verhaal waarin Hakan Nesser op geraffineerde wijze de levens van verschillende mensen met elkaar in verband brengt. En dat blijft niet zonder angstaanjagende gevolgen. Gevolgen die op het eerste gezicht bijna ongeloofwaardig lijken. "Hoe kan het dat iemand zichzelf zo ontzettend in de nesten kan werken", borrelde regelmatig in me op. Maar hoe dieper ik in het verhaal kwam, hoe geloofwaardiger iedere stap werd die Nesser zijn personages laat zetten.

De moord op de zoon van Van Veeteren zorgt ervoor dat de commissaris schijnbaar vanaf de zijlijn tegen wil en dank toch weer een rol gaat spelen. Maar het is pas het begin van een uitzichtloze zoektocht, waarin Van Veeteren toch weer een steeds belangrijkere rol gaat spelen. En waarin ongeloof gaandeweg plaats maakt voor verbazing en verbijstering.

Bij veel thrillers is er van alles misgegaan in de jeugd van de dader, bij de opvoeding of het milieu waarin de dader is opgegroeid. En wordt er vanuit die basis enigszins "begrip" gevraagd voor de handelswijze van de dader. Maar Karin Fossum laat keer op keer al op overtuigende en pijnlijke wijze zien dat er niet zoveel voor nodig is om ook het leven van de "normale" burger volledig te ontwrichten. En met Carambole laat ook Nesser zien dat de mens tot bizarre dingen in staat is. En dat wanhoop tot bijna logische, maar uiterst heftige beslissingen kan leiden.

De laatste wending, die dagen voor kerst van Rheinhart, is overbodig en zelfs redelijk voorspelbaar. Het haalt wat mij betreft net even het scherpste randje van het menselijke drama af waarin Carambole uitblinkt. Carambole is een prachtboek.