De rechtlijnige voetbalwereld

Met Een natuurtalent heeft Ross Raisin een vernieuwend verhaal toegevoegd aan de rijke canon van Britse voetballiteratuur. Hij richt zijn pijlen op een van de laatste taboes in deze machowereld: homoseksualiteit.

De lagere regionen van de Engelse profcompetitie vormen het decor van de roman. Centraal staan de rechtlijnige denkbeelden in deze wereld, waarin mannelijkheid en kameraadschap de norm zijn.
Hoofdpersoon Tom probeert zich dan ook met moeite staande te houden als hij erachter komt dat hij niet aan dit ideaalbeeld voldoet – hij is namelijk homo. Zijn geaardheid mag niet in de weg staan van zijn jongensdroom: een succesvolle voetballer worden. Na geselecteerd te zijn voor verschillende jeugdelftallen van het Engelse team, bevindt hij zich op zijn negentiende bij een kleine profclub in een nietig provinciestadje.
De auteur heeft vooraf grondig onderzoek gedaan om de voetbalcultuur in kaart te brengen. Zo sprak hij met homoseksuele voetballers om meer te weten te komen over de onderlinge sfeer en verhoudingen tussen spelers bij een profclub. Raisin heeft met deze ervaringen uit eerste hand een sterk wapen in handen. Vooral de homofobe grappen en grollen van de teamgenoten in het boek voelen beklemmend aan. Om het beeld dat anderen van hem hebben in stand te houden, voelt Tom zich verplicht om hieraan mee te doen.
Voor wie terugschrikt voor het woord voetbal, heeft de auteur een geruststellende mededeling: aan de Britse krant The Guardian vertelde hij dat Een natuurtalent geen voetbalboek is. Het is daarom jammer dat in het eerste deel van het boek voetbalperikelen toch de overhand nemen. Blessures van teamgenoten, transfers en trainerswissels volgen elkaar in rap tempo op. Je leert Tom de voetballer goed kennen, maar zijn persoonlijke leven en daarmee ook zijn seksuele voorkeur, blijft lange tijd in nevelen gehuld. Verder dan een zijdelingse opmerking over meisjes die hem benaderen bij het uitgaan, komt Raisin niet. Pas wanneer hij een relatie begint met terreinknecht Liam, leer je meer over zijn gevoelens en de daarmee gepaard gaande onzekerheden. Tom doet er alles aan om zijn relatie geheim te houden, want openlijk bekennen dat je homo bent, behoort niet tot de opties.
De meest veelzeggende zin over de voetbalcultuur vind je dan ook niet in de roman, maar in het nawoord. De auteur bedankt hierin de spelers die hij heeft gesproken tijdens zijn vooronderzoek. ‘Ik zou jullie hier graag uitgebreider willen bedanken, maar […] ik wil niet dat er een rechte lijn getrokken wordt tussen enkele van de meer pikante gebeurtenissen in deze roman en jullie zelf en jullie clubs.’ De kracht van Een natuurtalent is dat het nog maar eens de vinger op de zere plek in de voetbalwereld legt. Zowel in de werkelijkheid als in deze roman is er nog een lange weg te gaan in de acceptatie van homoseksualiteit.