Heftig en indringend boek.

Wat vooral bijblijft van dit schrijnende verhaal is de rol van de onderdrukte vrouw, jong en oud. Mavis is daar een goed voorbeeld van. Overtuigd dat een man nodig is om een vrouw met aanzien te kunnen zijn, dat er geen schande van je wordt gesproken. En hoeveel belang hecht je daaraan? Is dat ‘aanzien’ belangrijker dan je kinderen? Een moeilijke vraag en een beslissing die een wrange smaak nalaat. Het is daardoor moeilijk om sympathie te koesteren voor Mavis, terwijl ze het echt niet gemakkelijk heeft. Ze is naïef en makkelijk te beïnvloeden. Het overgrote medelijden is er voor de meisjes maar ook voor oma. Hun liefde en wanhoop zijn tergend en grijpen je tijdens het lezen behoorlijk bij de strot. Het is haast onvoorstelbaar wat zij meemaken. De auteur heeft die emoties levensecht verwoord.
Laurel House en Laurel Farm, de locaties waar de meisjes terechtkomen, zijn geen onbekende initiatieven in het naoorlogse Europa. Er zijn meerdere verhalen bekend waar kinderen in een vervangend tehuis werden opgevangen. Wezen, maar ook net als in dit verhaal, kinderen die niet meer bij hun ouders of familie kunnen blijven. De vorm waarin dit verhaal is gegoten is indrukwekkend en heel aannemelijk. De rol van de verzorgenden is tenenkrommend en je hebt echt oprecht met de meisjes te doen. De veerkracht die Rita en Rose tonen is indrukwekkend. Het zorgt voor een verhaal dat je niet kan wegleggen, je hart huilt met hen mee en je boosheid en frustratie steekt geregeld de kop op. In plaats van een liefdevol vervangend thuis lijken de zusjes ten prooi te zijn gevallen aan het strikte regime van EVER-care dat eerder aandoet als een onorthodox heropvoedingskamp dan een liefdadigheidsinstelling voor kansloze kinderen.

Diney Costeloe heeft met ‘De verloren kinderen’ een internationale bestseller geschreven. Geen wonder. Na het lezen van dit levensverhaal kun je dat ook alleen maar bevestigen. Dit is een mooi verhaal en vooral de manier waarop de auteur het heeft gebracht lijkt een groot deel van dit succes. Want zoals gezegd, het gegeven van gezinsvervangende tehuizen is niet nieuw. De wijze waarop dit boek is opgebouwd en verteld is dat met vlagen wél. Maar er zit ook een kritische kant aan dit verhaal. De auteur laat zich met vlagen vooral leiden door de nadruk te leggen op de misselijkmakende praktijken, die zonder discussie vreselijk zijn, maar het is teveel en het verliest daardoor met vlagen aan overtuiging. Vervolgens gaat het verhaal van Rita ten koste van het jongste meisje Rose, die richting het einde van het verhaal volledig onverwacht een verpletterende indruk achterlaat, maar je was haar haast vergeten. Dat is jammer want het is ook juist haar verhaal dat zeer zeker het vertellen waard zou zijn geweest. Hier laat de auteur naar mijn mening een kans liggen die de verpletterende indruk van het verhaal nóg meer had kunnen benadrukken. Het is nu meer het verhaal van verloren kind Rita en in mindere mate dat van haar zusje. Ook geeft het verhaal richting het einde een rommelige indruk. Waar Costeloe nagenoeg het gehele boek de ruimte heeft genomen alles breed uit te zetten, doet ze dat niet in het laatste deel van het verhaal. Waar het eerste jaar vele pagina’s in beslag neemt, doen de laatste jaren dat bij wijze van spreken in een aantal regels. Je krijgt de indruk dat daar ineens geen ruimte meer was. Het doet afgeraffeld aan.

Toch is de leesbeleving van ‘De verloren kinderen’ die van een ware pageturner. Je vraagt je geregeld af hoeveel kinderen kunnen incasseren, hoeveel teleurstelling een mens kan verwerken én daarbij het vertrouwen in de medemens kan behouden. Het lijkt onmogelijk……want waar duidelijk behoefte is aan een warm en liefdevol thuis is daar alleen maar het onvoorstelbaar wreed handelen en een nietsontziend beleid van een zogenaamde liefdadigheidsinstelling die de prioriteiten niet op een rijtje heeft. Precies die combinatie zorgt dat het verhaal je niet snel loslaat en een onuitwisbare indruk achterlaat. En het is precies dat waarom dit een echte aanrader is, ondanks de kanttekeningen. 3,5 mooie sterren