Pittig dilemma in goed debuut.

Je kunt gerust stellen dat de vijftienjarige Milly een getraumatiseerde jeugd heeft gehad. Alles wat haar is overkomen en wat is gebeurd heeft zware sporen bij het meisje achtergelaten en dat is merkbaar in haar doen en laten. Wanneer ze in een pleeggezin wordt opgenomen, met een nieuwe identiteit om haar te beschermen, is het al snel duidelijk dat ze enorm veel moeite heeft met vertrouwen, ongeacht met wie ze te maken heeft. Milly is belast met het ondenkbare gegeven dat haar moeder een seriemoordenaar is en dat zijzelf verantwoordelijk is voor het feit dat haar moeder nu achter de tralies zit en haar proces afwacht. Ze wordt verscheurd door twijfel als het aankomt op haar loyaliteit richting moeder. Want hoe je het ook wendt of keert, het is wel haar moeder, en zij is haar dochter.


Het pleeggezin waar ze terecht is gekomen is allesbehalve de stabiele omgeving waar Milly behoefte aan heeft om zich voor te bereiden op de zware rechtszaak én haar toekomst. Ondanks dat ze nu bij haar moeder weg is krijgt ze nu met andere, ernstige omstandigheden te maken die emotioneel veel van haar vragen. Milly kiest uiteindelijk voor een aanpak die je niet direct van haar leeftijd zou verwachten. Ze weet heel goed het verschil tussen goed en slecht, en het wordt haar hier ook wel heel moeilijk gemaakt. En bij moeder was het al zo bizar…..

‘Goed of slecht’ is hartverscheurend gezien vanuit het perspectief van Milly. Zo’n jong meisje dat nog zo pril in haar ontwikkeling staat en de meest ondenkbare keuzes moet maken. Als kind wil je van je moeder niets liever dan erkenning en liefde en zelfs wanneer je op een leeftijd komt en weet dat het fout is, doe je alles om die bevestiging van haar te krijgen. Milly’s moeder blijkt echter onverzadigbaar en dat heeft ernstige gevolgen voor de ontwikkeling van haar dochter die daardoor in de meest vreselijke omstandigheden opgroeit. Het enige dat Milly wil is dat haar moeder van haar houdt…..

Hoe kan een moeder in staat zijn tot daden ten opzichte van haar slachtoffers terwijl ze daar ijskoud haar dochter dupeert en erbij betrekt. Dat wakkert gevoelens aan bij Milly, geboren als Annie, die er niet om liegen. Die emoties lijken onder controle wanneer ze bij haar moeder weg is en in het pleeggezin terechtkomt. Maar het geluk zit het meisje niet mee, het pleeggezin is allesbehalve hartverwarmend en stabiel en vooral een van de kinderen maakt het leven van Milly nagenoeg onmogelijk. Hoe is het mogelijk om tot rust te komen, om vrienden te maken en te leren wat het is om iemand te vertrouwen wanneer je continu met het tegendeel te maken krijgt? Het kan wel zijn dat je met een nieuwe identiteit en in betrekkelijke anonimiteit ‘opnieuw’ kunt beginnen maar verandert dat de persoon? En dan is het de vraag, hoe ver valt de appel van de boom?

De gedachten van Milly zijn op bepaalde momenten zo zwaar en begrijpelijk verwarrend dat het onmogelijk is om geen medelijden met het meisje te krijgen. Omdat het ook in een stijl is geschreven alsof een vijftienjarige alles verwoordt komt het extra authentiek over. Nagenoeg alle betrokken personages staan als een huis waar dat nodig is. Het enige minpunt was de ongeloofwaardigheid m.b.t. het pleeggezin, dat in die samenstelling wellicht net wat te veel van het ‘slechte’ was en daardoor overdreven aandeed. Daar was niet alles in dienst van het verhaal van Milly en boette daar in aan geloofwaardigheid. De auteur maakt het gelukkig wel weer goed en zet je vervolgens verschillende keren flink op het verkeerde spoor. Omdat ze ook sommige zaken niet helemaal uittekent gaat je fantasie overuren draaien. Je kunt gerust zeggen dat je, of het nu goed of slecht is, je écht in het verhaal zit.

Doordat er gekozen is voor diverse lettertypes en groottes heb je zichtbare manieren waardoor haar gedachten, het vertellen (aan haar moeder en aan jou als lezer) en haar ervaringen duidelijk benadrukt worden. Dat Milly vanuit ‘ik’ spreekt, verhoogt dat gevoel ook nog eens. Het is alsof zijzelf Milly is geworden en vanuit dat perspectief het verhaal heeft neergezet.

Ali Land, de auteur, heeft dit ongekend goed en vooral origineel aangepakt. De auteur is jarenlang professioneel betrokken geweest bij kinderen met ernstige psychische problemen en die kennis en ervaring is merkbaar in dit indringende verhaal en maakt het geheel tot een waarheidsgetrouwe, beklemmende thriller. Ali Land beschikt over een genadige pen in een ongenadig hard verhaal. Het is duister, schokkend en een zwaar psychologisch drama. Ondanks die beladenheid is het bijzonder vlot geschreven. ‘Goed of slecht’ is een bijzonder sterk debuut. Een aanrader voor iedereen die van de wat zwaardere verhalen houdt, want het is een pittig verhaal dat ook bij jou als lezer zomaar eens een heftige indruk kan achterlaten.

Vier dikke sterren voor dit indrukwekkend debuut!