Prachtig boek, een aanwinst als naslagwerk.

Vanaf 1942 kwamen de Amerikanen naar Europa om te helpen in het gevecht tegen de onderdrukking van de Duitsers. Het verhaal van de luchtmacht ‘The Bloody Hundredth’ dat bijvoorbeeld in juni 1943 de haven van Bremen onder bombardement nam met hun B17’s. Daarmee een akelig indrukwekkend visitekaartje afgaf en de onderzeeboten ten zinken bracht voordat ze de haven hadden verlaten is meteen een indrukwekkende binnenkomer. Er stond Duitsland nog wel het een en ander te wachten. Het doel was dan ook totale vernietiging van de Luftwaffe, het bevrijden van Europa. Diverse verhaallijnen en anekdotes geven een totaalbeeld over wat er zich voornamelijk in de lucht heeft afgespeeld tijdens WOII. Geheime voorbereidingen van tactische luchtaanvallen op Duitse steden, voornamelijk burgerdoelen om de industrie plat te leggen. Met als gevolg ontelbare slachtoffers, vaak burgers, de gewone werklui. De Duitsers werden daarmee op hun gevoelige plekken geraakt in de hoop dat ze uiteindelijk vleugellam zouden raken.

De Amerikanen die de halve wereld, via IJsland, moesten bereizen om überhaupt aan hun ‘task’ te kunnen starten. Ze hadden er al een uitputtingsslag opzitten toen ze nog moesten gaan beginnen. De situaties die de jonge jongens, vaak maximaal halverwege de twintig, ondergingen zijn ronduit schrijnend om te lezen, zo jong nog. Aangewezen op elkaar, angstig, absoluut geen helden, blind op elkaar vertrouwend en maar hopen dat ze het er levend vanaf zouden gaan brengen. De tactische ondersteuning, de goed doordachte aanvallen –vooral ook in de nachten- en het ongelooflijk zwaar trainingstraject waaraan de mannen moesten voldoen. Maar ook de andere nationaliteiten vertellen hun verhaal.

Een van de meest fascinerende feiten vond ik dat in februari 1942 een wervingscampagne startte onder de Amerikaans ‘amateurs’ ( geen beroepsmilitairen). Welgeteld met 7 personen zonder vliegtuigen gestart om vervolgens in december 1943 –slechts anderhalf jaar later!- een volledige strijdmacht neer te zetten van 185.000 man met 4.000 vliegtuigen, getraind en tot de tanden bewapend. Ongelooflijk natuurlijk. Maar ook het ontelbaar aantal doden, en dat allemaal om Hitler te gronde te richten en Europa te bevrijden, iets om sprakeloos van te worden. Nu nog na al die jaren. Ongekend natuurlijk.

Het boek is meer dan interessant, boeiend en duidelijk opgezet en geeft door de betrekkelijk korte, persoonlijke, verhalen een ruime kijk op wat er toen allemaal is gebeurd, de hoge prijs die werd betaald. Zo komen er ook feiten aan de orde die bij mij niet bekend waren. Dat de Japanners hun Kamikaze hadden weet iedereen wel, maar dat ook de Duitsers hun zelfmoordpiloten hadden wist ik niet. Verschil was wel dat de Duitsers probeerden hun toestel te verlaten voordat het neerstortte zodat ze nogmaals een poging konden wagen met een ander toestel…..maar dat ze uiteindelijk de dood vonden was zo goed als zeker. Sterven als helden, het summum voor een gevechtspiloot met deze uitdrukkelijke en eervolle opdracht. Dat ze toen al het materiaal hadden voor precisiebombardementen en dat Boeing al vliegtuigen leverde. Dat het succes van de een de dood van de ander betekende. Ik vond het met tijden nogal heftig om te lezen.

Een reis om de wereld in 700 pagina’s in een van de meest vreselijke periodes ooit. Van de VS naar Casablanca, van Sicilië naar Japan en van Nederland naar IJsland. Overal was de oorlog, overal waren militairen gestationeerd. Ongeacht achtergrond, opleiding of nationaliteit. Indrukwekkend ook is toch wel het zij aan zij staan van de jonge mannen, in principe allemaal vreemden voor elkaar, maar met hun leven in elkaars handen. De uitleg, ondersteund door de aanwezige illustraties, over luchtaanvallen en rangordes binnen deze goed geoliede operaties. Verbazingwekkend om te zien en te lezen.

De hoofdstukken zijn opgesplitst en geschreven vanuit een bepaalde divisie. Zo is er bijvoorbeeld een deel geschreven over ‘De stoet van ellende’, ‘Het prikkeldraad’ en ‘De Bommenwerpersmaffia’.

Ieder hoofdstuk begint met een spreuk, uitgesproken door een (minder) bekende militair of filosoof. “Waar ik het meest bang voor ben is angst” van Montaigne is voor mij tijdens het lezen wel het meest bijgebleven. Zo weinig woorden die zo veelzeggend zijn.

Ruim 700 pagina’s, gerust een naslagwerk te noemen, een aaneenschakeling aan indrukken. Simpelweg teveel om alles te benoemen, het is een boek wat je moet ervaren, wat je moet lezen. Ook voor de jongere generatie een mooi verslag van iets wat allesbehalve mooi te noemen is natuurlijk. Een twintigtal pagina’s vol met zwart-wit foto’s van grote namen en de gewone man benadrukken het geheel. De uitgebreide bibliografie en het register maken het boek compleet.

Iedereen kent wel de beelden uit documentaires op Discovery of uit series zoals ‘Band of Brothers’ of ‘The Pacific’. Dit verhaal ondersteunt nog meer die beelden, maakt het nog realistischer. En dan lees je dus geen boek maar ervaart het! Ik ben benieuwd naar de verfilming hiervan.