Je hoeft zelf niet meer op reis te gaan

Eindelijk is Jungle Rudy verschenen, het reeds lange tijd aangekondigde nieuwe boek van Jan Brokken. Zoals de titel al duidelijk maakte, gaat het over de Hagenaar Rudy Truffino, die in de vijftiger jaren in de Gran Saba¬na terecht kwam, het gebied met de tafelbergen of tepuis, dat zich in Venezuela onder de Orinoco uit¬strekt, bewoond door de Pemón-indianen. Lange tijd een witte vlek op de kaart, die Conan Doyle inspireerde tot ‘The Lost World’.
Truffi¬no, zoon van een bankdirecteur en opgegroeid in luxe, trok zich daar terug en sticht er, dicht bij de Angel Falls, de grootste waterval ter wereld, achtereen¬volgens de nederzettingen Canaima en Ucai-ma. De rest van zijn leven blijft hij daar, weg van de regels van de beschaafde maatschappij, gepakt door de schoonheid van het oerwoud. Hij ontmoet er zijn vrouw, krijgt er kin¬de¬ren. Het gebied, waarin de bijna onbereikbare tafelbergen afgesloten ecologische niches vormen, wordt steeds bekender en Truffino, die een belangrijk aandeel heeft in de ontsluiting van het gebied. groeit met die bekendheid mee. Wanneer de Gran Sabana tot natuurreservaat wordt verklaard, wordt hij er de directeur van. Hij begeleidt tal van beroemdheden, leidt de expedities van de botanici en is zelfs figu¬rant in één van de films die er worden opgenomen. In kranten en tijdschriften verschijnen er artikelen over hem, Jungle Rudy, de man in de wildernis.
Jan Brokken hoorde van Truffino toen hij op Curaçao ‘De Blinde Passagiers’ voltooide en waar hij het materiaal vond voor ‘De Droevige Kampioen’. Hij maakte een afspraak om Truffino te bezoe¬ken en ging in 1995 naar Venezuela, het Land van de Eeuwige Lente. Niet Truffino zelf, maar een van diens medewerkers wachtte hem op en begeleidde hem naar Ucaima, het kamp dat Truffino eigenhandig had opgebouwd. Daar begint het boek met de zoektocht naar de landgenoot met wie hij een verwantschap voelde. Die verwantschap wordt uitgebeeld in een schilderij van Pieter Boel, dat Brokken zo’n twintig jaar eerder in het Louvre zag en dat grote indruk maakte: “Ik miste in Nederland, in het landschap en in de manier van leven, een bepaalde gloed, en ik moest me sterk vergissen wanneer Truffino niet perfect zou aanvoelen wat ik bedoelde, als ik hem over de ara’s van Boel zou vertellen.” (blz. 53/54).
Uiteraard heeft Brokken zich goed gedocumenteerd en verweeft hij in zijn verslag tal van wetens¬waar-digheden: over de Pemón-indianen, over de mensen in Truffino’s leven, over de planten en dieren. Uiteraard is er af en toe ook een uitstapje naar de literatuur. Op die wijze tekent Brokken de contouren van Rudy Truffino: een portretfoto waarin de achtergrond haast scherper is dan de geportretteerde. Toch gaat Brokken’s journalistiek literaire stijl nergens voor zijn onderwerp staan en is het een verslag dat makkelijk leest en blijft boeien.
Jungle Rudy ligt in het verlengde van boeken als ‘De moordenaar van Ouagadougou’, ‘De regen¬vo¬gel’ en ‘Goedenavond mrs. Rhys’, en na Burkina Faso, Gabon en Dominica brengt Brokken opnieuw een exotische, weinig bekende streek binnen de Nederlandstalige literatuur. Dat doet hij op dusdanig meesterlijk, dat je zelf niet meer op reis hoeft te gaan.