Changes

'De Beloning' - Fikry El Azzouzi



Genre: roman
Uitgeverij: De Geus
ISBN: 9789044539752
Uitvoering: paperback
Aantal pagina’s: 256
Verschijningsdatum: 28 Maart 2019

Met grote dank aan Uitgeverij De Geus voor het recensie-exemplaar.

Inhoud
Zakaria wordt geboren in België en heeft Marokkaanse ouders. Hij leert van zijn moeder dat goede manieren essentieel zijn om uiteindelijk succesvol te kunnen worden. Het leven van Zakaria heeft anders bepaald. Het verhaal vertelt zijn ‘roadtrip’ dat leven heet.

Mijn mening
Het boek ziet er eigentijds uit. Als muziekliefhebber word ik direct getriggerd door het Michael Jackson-hoedje op de omslag. Het hoedje speelt de rol van rode draad in dit magnifieke boek.
Misschien wel de meest lastige recensie om te schrijven voor mij als recensent. Liefst had ik het halve boek als citaat aan deze recensie toegevoegd. Wat een taalvirtuoos is deze auteur en wat weet hij op hilarische wijze zijn verhaal te doen. Hij schreef al zes romans en diverse theaterstukken en columns maar met De Beloning verdient hij, wat mij betreft, een groot leespubliek. Zijn taalgebruik is van nu en recht voor de raap. Laat u zich afschrikken door woorden als ‘bitch’, dan kunt u dit boek beter laten liggen. Ik niet.

Daar waar menig auteur worstelt om passende namen te geven aan zijn personages; Fakry El Azzouzi geeft er zonder enige moeite een handvol aan ieder personage. En daar zitten enkel uitermate verrassende tussen. Zoals Cristiano Ronaldo en Lionel Messi. Maar ook Tupac Shakur (2Pac), Remspoor en Jihaad.
De eerste hoofdstukken uit het boek lijken te bestaan uit korte verhalen die worden verbonden door de belevenissen van Zakaria. De verhalen over de ruzie tussen zijn ouders, het verhaal van de Reusachtige Verpleegster en de beschouwingen van de Sprinkhaan zijn los van het doorlopende verhaal van epische schoonheid. Andere vondsten zijn klein van formaat en van grote schoonheid. Ik wil er een voorbeeld van geven. Een personage geeft aan een ‘old school gangsta’ te zijn. Hij zegt: ’Ik steel geen muziek van internet. Ik ga naar platenzaken om daar mijn muziek te stelen. Zo old school ben ik’. Vele vormen van satire en wrange humor passeren de revue.

De auteur is ook een Vlaming met Marokkaanse ouders en dat maakt het verhaal over Jihaad de hond naast bijtend humoristisch ook schrijnend. Om als een hond te worden behandeld in een westers land, sterkt het gevoel dat het niet eenvoudig is om niet blank te zijn in deze cultuur. Dat wordt ook aangestipt in het extreem gewelddadige ‘inburgeringsritueel’ in de tweede helft van het boek. Het gevoel nergens bij te horen wordt dan ook vol symboliek maar glashelder onder de aandacht gebracht. Een Vlaming met Marokkaanse ouders is geen Belg. En ook geen Marokkaan. En dat gevoel van nergens echt bij te horen, en nergens een thuis te hebben en te voelen is een groot probleem. Voor omstanders en het meest voor de mensen die het betreft. En daarmee zijn deze mensen altijd op zoek naar aandacht, liefde en een écht thuis. En is het belangrijk dat dit wordt gevonden. En waar dit wordt gevonden. Want wanneer het op de verkeerde plek wordt ervaren, ligt radicalisering op de loer.

Eindoordeel
De Beloning is een boek met het grootste contrast dat ik ooit heb gelezen. De eerste helft van het boek heb ik het meest keihard gelachen, het tweede deel heb ik me keihard verbaasd om uiteindelijk verdwaasd en in shock achter te blijven. Deze roman toont aan dat niets is wat het lijkt en dat niemand slecht geboren wordt maar dat externe factoren het lot bepalen. Van jezelf en vele anderen.
Wanneer in het leven van een kwetsbaar hoofdpersonage, ieder stukje toekomst nieuwe stukjes teleurstelling brengt, transformeert het verhaal van bespottelijk grappig naar afgrijselijk beklemmend. En dat is zo geraffineerd gedaan en zo zonder opsmuk onder woorden gebracht, dat ik moet vaststellen dat Fakry El Azzouzi met dit boek momenteel in mijn persoonlijke top drie van 2019 staat. De podiumplekken worden pas in december vergeven maar De Beloning is voor mij een vijfsterren boek.

Mijn persoonlijke songtekst
‘I see no changes,
wake up in the morning
and I ask myself:

"Is life worth living?
Should I blast myself?".

(2Pac – Changes)

Peter van Bavel
De Perfecte Buren