Over de kracht van de menselijke geest

Janet Frame beschrijft in dit op eigen ervaringen gebaseerde verhaal een soort hel op aarde: een psychiatrische inrichting in het Nieuw-Zeeland van kort na de tweede wereldoorlog tot in het begin van de jaren vijftig (de kroning van koningin Elisabeth wordt beschreven).
Het verhaal wordt beschreven vanuit de beleving van Istina Mavet die als adolescent in de inrichting terecht komt. Het is een verhaal van verwarring, van ontluistering, van hoop en veel twijfel. Het beschrijft een hard regime, waarin het bijna uitgangspunt was dat de mensen er voor de rest van hun leven zouden zitten om de maatschappij te vrijwaren van deze ‘gestoorden’. ECT (electroconvulsietherapie) wordt veelvuldig toegepast en als bewoners te lastig werden, werd met relatief groot gemak een leukotomie uitgevoerd, een operatieve ingreep in de hersenen waardoor de persoonlijkheid gewijzigd moest worden. De ECT hangt als constante dreiging in de lucht en de leukotomie als eindoplossing is het schrikbeeld waaraan de bewoners proberen te ontkomen. De persoonlijke verzorging is sober en schiet vaak te kort. Regelmatig worden patiënten, afhankelijk van hun gedrag, intern overgeplaatst naar een andere afdeling. Er is weinig hoop en waar die ontstaat wordt hij meestal weer de kop ingedrukt. Desondanks beschrijft de roman ook de kracht van de menselijke geest, zelfs in dit soort omstandigheden.

Hoewel een verre van aantrekkelijke wereld wordt beschreven, is de stijl die Frame hanteert vrij luchtig. In soms ronduit poëtische bewoordingen geeft ze de belevingswereld van Istina binnen deze harde omgeving weer. Die gaat overigens van redelijk optimistisch naar vrijwel uitzichtloos. Gelukkig voor Istina (en voor Frame zelf) komt de verlichting in de psychiatrie op tijd voor haar. De roman eindigt daardoor positief.