Bij tijd en wijlen meedogenloos, maar schittermagisch om te lezen.

Mijn oma is overleden, nog maar heel recent. Sterker nog, afgelopen vrijdag om precies te zijn. Mijn oma was 89 jaar en zou volgende maand 90 worden. In mijn herinnering had mijn oma een fijn leven. Ze had dan wel de oorlog mee gemaakt, maar daar sprak ze niet veel over, ook niet als ik er naar vroeg. Veel verder dan dat ze de hongerwinter in het oosten van het land door had gebracht, kwam ze niet. En, oh ja, opa was haar komen ophalen na de oorlog, dat vond ze volgens mij wel stoer. Maar veel meer dan dit heb ik nooit van haar vernomen over deze ongetwijfeld wrede tijd. Of dit echt alles was, weet ik niet. Ik heb het haar nooit gevraagd en nu spijt het me dat ik het haar niet meer kan vragen. Zeker na het lezen van “Het achtste leven (voor Brilka)”.

Nino Haratischwili heeft een prachtig en zeer lijvig boek geschreven over de Georgische familie Jaschi. Acht generaties van de familie komen voorbij en worden uitgebreid besproken. Het verhaal beslaat een periode van 1900 tot aan het heden. De verschillende delen zoemen in op specifieke familieleden waardoor zij allen gaan leven. Het knappe aan het schrijfstijl van Haratischwili is dat de sympathie voor de individuele personen tijdens de roman verandert. Aanvankelijk was Kostja min of meer een held, maar naar mate het verhaal vordert neemt zijn heldenstatus af. En zo is iedere telg van de familie uniek en heeft zijn, maar met name, haar eigen signatuur. Een centraal kenmerk van het boek en het verhaal is wat mij betreft meedogenloosheid. Zowel de hoofdrolspelers zelf als de personen die hen bespelen zijn bij tijd en wijlen gruwelijk meedogenloos. Haratischwili is in staat geweest om dit zo indringend op papier te zetten dat het onder je huid kruipt. Het vervult soms met afschuw, desondanks wint de nieuwsgierigheid om te weten hoe het verder gaat. Chapeau!

Het boek is goed voor uren leesplezier en bevat prachtige zinnen en verhalen. Het verhaal over het “ontstaan” van Georgie levert een glimlach op en een wandkleed wordt zeker anders bekeken na het lezen van dit boek.

Het eerste deel is wat mij betreft veruit het beste deel van het boek. Het verhaal wordt gelardeerd met belangrijke geschiedkundige aspecten, wat het zeer interessant maakt. Een blik op de tweede wereldoorlog vanuit het oosten was voor mij een openbaring. Dit maakt het boek aantrekkelijk om te lezen, naast de ontwikkeling die de personen in het verhaal mee maken. Naar mate het boek echter vordert, neemt de gewenning aan de mooie schrijfstijl toe. Gecombineerd met de, in mijn ogen althans, minder interessante periode in de geschiedenis (wellicht omdat ik daar zelf deel van uit maak), zorgden voor een verflauwing in het lezen van het boek. Dit heeft niet te maken met de schrijfstijl van Haratischwili, sterker nog, het komt hier juist door. Je wordt zo verwend door de prachtige symbolieken en zinnen, dat het normaal geworden is. Met andere woorden, luxe went.

Al met al is het een boek om trots op te zijn. Het op deze manier beschrijven van een familiekroniek zorgt voor jaloezie en bewondering. Een aanrader voor een ieder die geboeid kan raken door een familiekroniek maar ook zeker voor degene die geïnteresseerd is in historisch perspectief, in dit geval met betrekking tot Georgie en Rusland.