Communicerende vaten

Andrej Rubinic en Josip Tudjman zijn stadsgenoten in een klein stadje aan de Kroatische kust van wat aanvankelijk nog Joegoslavië is. Overigens is Tudjman ook de naam van de Kroatische president in de jaren 90 van de vorige eeuw.

Andrej is jonger en heeft de oorlog, dat is WOII, niet meegemaakt, en postbode van beroep, hij zoekt een vrouw, tenminste sort of als ze lijkt op prinses Diana; Josip is ouder, getrouwd, een dochter, ex-partizaan, en heeft een tamelijk onbeduidend baantje als bestuurder van een treinkabelbaan.

De mannen kennen elkaar aanvankelijk niet goed, maar raken zo zoetjesaan meer en meer op elkaar betrokken. Uiteindelijk zijn zij zo dicht betrokken op elkaar dat zij lijken op de treinwagons van de kabelspoorbaan: als de een omhoog gaat gaat de ander omlaag. Bovendien zijn de hoogtijdagen van de kabelspoorbaan al lang verdwenen in de mist van de geschiedenis.
Als communicerende vaten zijn de mannen. Zij hangen aan elkaar al kiezen zij daar niet voor. Zij zijn met elkaar verbonden als de wetten van de fysica: what comes up must go down.

Het is beter niet te veel te spoileren.

Driessen schrijft met behoorlijk wat humor en bekijkt de medemens van een afstand. Humor doordrenkt het hele verhaal en maakt het uiterst verteerbaar, want het is bepaald heftig wat er allemaal gebeurt. Centraal thema is dat mensen elkaar niet werkelijk kunnen kennen. Dat is volgens Driessens eigen woorden: de condition humaine. Desondanks zijn zij met elkaar verbonden door hoop, geloof en liefde.

Driessen maakt gebruikt van allerlei (christelijke) symbolen en motieven, ik noem er een paar: zoals de pelikaan, de vogel die ‘s zomers aan de stranden van het stadje het gekrioel beschouwt; de puzzels die de dochter de hele tijd aan het maken is; de windhond Lajka die dan weer bij Josip dan weer bij Andrej woont; de konijntjes, de vissen en de visserslui, WOII, antisemitisme, racisme.

Hij componeert zijn romans als een muziekstuk met voorin de aanwijzing: een komedie. Verschillende thema’s en motieven maken het werk tot een geheel. Driessen is ook theater- en operaregisseur.

De structuur van het verhaal is als van een slang die zichzelf in de staart bijt. Het begint met de treinkabelbaan in een Kroatisch stadje, dat gemaakt is naar zijn roemruchte voorbeeld in Wiesbaden. Het verhaal eindigt met Josip die met Jana, zijn minnares, die spoorbaan van Wiesbaden bezoekt.

Op de achtergrond spreken oorlogen een woordje mee: WOII en de oorlog met Servië.