Faction of fictie: is een onderscheid echt nodig?

Truman Capote, In koelen bloede : het ware verhaal van een meervoudige moord en zijn gevolgen, 1966, 2005, 4/5


Reconstructie van de moord op een Amerikaans gezin op basis van getuigenissen van betrokkenen. Goed geschreven; wisselende scenes, in het begin was dat verwarrrend; uit verschillende oogmerken en motieven; respectvol naar alle personages, beelden, spannend; heel goed hoe uiteindelijk het verhaal van de daders en de slachtoffers samenkomen. Het eind met veel nadruk op juridische aspecten van de doodsstraf en psychiatrische onderzoek en eventuele ontoerekeningsvatbaarheid op grond van opvoeding. Dat vertraagt de vaart die in het verhaal zit, maar is natuurlijk wel tekenend voor het leven in de ‘death row’. Capote komt er zelf ook - anoniem - in voor.

Dit boek en dit verhaal blijven wel een tijdje in mijn hoofd rondzingen.

Thérèse Cornips vertaalde In Cold Blood in 1966 in het Nederlands. Maarten 't Hart schreef er een kort nawoord bij.

Capote kwam de viervoudige moord op het spoor door een artikel in The New York Times. Hij besloot naar Kansas af te reizen om daar, nog voordat de daders Richard "Dick" Hickock en Perry Smith gepakt werden, over de moorden te schrijven. Capote reisde samen met zijn jeugdvriendin Harper Lee (auteur van To Kill a Mockingbird). Samen interviewden zij lokale bewoners en de recherche. Capote en Lee maakten duizenden pagina's aantekeningen en Capote was vele jaren bezig om het boek te schrijven. Het boek werd eerst in vier delen gepubliceerd in The New Yorker. In januari 1966 werd het boek als één geheel uitgegeven. Er werden over het verhaal theaterproducties gemaakt en het boek werd verfilmd. De gebeurtenissen in Capote's leven rondom het schrijven van het boek werden in 2005 verfilmd in de biopics Capote (2005) en Infamous (2006).

Ik zie drie verschillende delen in het boek: 1. De aanloop naar de moord met de familie Clutter; 2. de aanloop naar de moord door de moordenaars en de daadwerkelijke moord; 3. de afloop in de gevangenis. Drie verschillende delen. Het laatste deel in de gevangenis op death row is zo anders, dat de personen ook een beetje anders op me overkomen, alsof het andere mensen geworden zijn. Ik las dat Capote voor een van hen gevoelens had gekregen. Misschien dat je dat merkt.

Vier delen lees ik op Wikipedia: n koelen bloede bestaat uit vier delen:[2]

"De laatsten die hen nog in leven hebben gezien (The Last to see Them Alive). Hierin wordt verslag gedaan van de laatste dag uit het leven van de Clutters. Dit wordt afgewisseld met scènes met de twee moordenaars, die richting River Valley Farm gaan.
Onbekenden (Persons Unknown). Hierin wordt de ontdekking van de moord beschreven en het begin van het gerechtelijk onderzoek.
Het antwoord (Answer). Dit deel beschrijft hoe het onderzoek zich ontwikkelt vanaf de tip van Floyd Wells tot aan de arrestatie van Hickock en Smith.
De hoek (The Corner) geeft een beeld van de juridische verwikkelingen na de arrestatie tot en met de terechtstelling."

Er is in de literatuur, in het artikel in de NRC (zie hieronder) een aantal opmerkingen over feitelijke onjuistheden. In werkelijkheid is het zo dat de betreffende rechercheur nog vijf dagen - geloof ik - wachtte tot hij de moordenaars kon aanhouden. In de roman is dat teruggebracht tot een dag. Schrijver van het artikel suggereert dat Capote of onder druk gezet is dit te doen of anderszins is overgehaald.

Een andere opmerking betrof de gemeenschap in de woonplaats van de Clutters. Na de moorden wordt die gemeenschap een beetje weggezet met opmerkingen als: iedereen naam een extra slot op de deur. Capote gaat niet uitgebreid in op hun angsten en hoe zij er mee verder komen. (Ik meen dat hij dat wel doet bij bepaalde personen, die nauw geliëerd waren aan de familie, zoals het vriendje en het vriendinnetje van de dochter). Ik kan wel meegaan met die kritische opmerking.

Ik vond het boek veel beter dan verwacht. Ik meen dat het door Connie Palmen in DWDD genoemd is nav haar eigen faction-roman Jij zegt het. Ik heb het niet zo op de hypes van DWDD en ook deze roman van Palmen beviel me niet zo. Vandaar mijn reserves.

Dan is er ook het specifieke genre: de faction-roman. De term is een paradox natuurlijk. Eerlijk gezegd boeit mij dat niet. Voor veel mensen is het belangrijk te weten of iets echt is gebeurd of niet, of de gebeurtenissen in een roman autobiografisch zijn. Mij boeit het niet. Het mooie van een roman is dat het princieel fictief is, dat dus alles mogelijk is. Vaak is het zelfs zo dat de werkelijkheid nog bizarder is, maar zo complex ook dat dat niet in een roman te beschrijven is. Fictie ordent het leven op een bepaalde wijze en doet dat op een gestileerde manier. Stijl is belangrijk voor mij.
Ik heb er nog op zitten broeden welke indrukwekkende woorden of argumenten ik voor mijn opvatting zou kunnen aandragen, maar die wellen niet uit mijn binnenste op.




https://nl.wikipedia.org/wiki/In_koelen_bloede

http://www.nrc.nl/nieuws/2013/02/11/feitelijke-onjuistheden-in-truman-capotes-in-cold-blood-a1468355

http://www.boekgrrls.nl/boekbespreking/truman-capote-koelen-bloede Deze laatste site vond ik erg vermakelijk en heb ik met veel plezier gelezen. De meisjes gaan uitgebreid in op wat ze lezen en gelezen hebben. Dat mag ik wel.