Lezersrecensie
Het Sylvia-Plath-en-Ted-Hughes-jaar
Ted Hughes, Verjaardagsbrieven, 1998
In achtentachtig gedichten openbaart Hughes het testament van de liefde tussen hem en Sylvia Plath. Beiden waren dichter. Plath was een Amerikaanse. Beiden zochten bekend te worden als dichter. Hun liefde was hartstochtelijk en mag misschien zelfs wel een ‘amour fou’ genoemd worden. Beiden waren vurig, maar Plath was een ‘moeilijke vrouw’; zij had al eens in een psychiatrische inrichting gezeten na een poging tot suïcide. Lees haar enige roman De glazen stolp. (En lees die ook werkelijk, want de roman is prachtig!)
Hun relatie liep eveneens stormachtig af, al hadden ze inmiddels twee kinderen. Hughes had een andere vrouw en Plath lukte het deze keer wel zich van de aarde te bevrijden; we schrijven 1963.
Het is Hughes jaren lang aangerekend dat hij Plath de dood in had gedreven. Hij zweeg en verweerde zich niet.
Pas in 1998 bracht Hughes gedichten over Plath en hem en hun relatie naar buiten.
Die gedichten ontroeren enorm. Jaren nadat zij gestorven is, voel je hoezeer hij nog aan haar vastgeklonken zat.
Nergens merk je dat hij zich verontschuldigt voor zijn gedrag of voor zijn falen. Nergens lezen deze gedichten als een apologie voor zichzelf. Nergens pleit hij zich vrij. De kracht van een onmogelijke liefde ademt diep uit deze stroom van poëtische strengen, beelden, mythologische fragmenten.
Hughes’ bedoelingen zijn niet in ieder gedicht glashelder; sterker nog de gedichten zijn tamelijk hermetisch, maar onder al die mythologische beeldspraak en onbekende beelden proef je zijn liefde voor Sylvia Plath en het gemis aan haar, ondanks de onmogelijkheid van hun samenzijn.
De ontroering en de niet-poging tot schoonwassen van zijn’ vuile handen’ verrasten me gigantisch.
Het is niet Connie Palmen geweest met haar Jij zegt het, dat gebaseerd is op de Birthdah Letters, maar Hughes zelf in zijn eigen woorden, die mij overrompeld hebben.
Citaat uit de New York Times van 8-2-1998:
“Almost every poem in the volume is written as a letter addressed directly to Plath, and many allude to Plath's own favorite images (the sun, the moon, the sea) and her vocabulary as a poet.
In fact, one of the things that is so fascinating about "Birthday Letters" is how persuasively Hughes grapples with the memory of his former wife, both with his own remembrances of their experiences together (their wedding, their honeymoon, a trip to the United States, the birth of their two children) and with the mythologized versions of those experiences as they have come down to us in Plath's own poems, journals and letters.
Hughes gives us his own version of the first kiss famously mythologized by Plath ("he kissed me bang smash on the mouth . . . And when he kissed my neck I bit him long and hard on the cheek").”
Nu ga ik ook nog Ariel van Sylvia Plath lezen en daarmee mag ik 2016 wel uitroepen tot een persoonlijk Sylvia-Plath-en-Ted-Hughes-jaar. Eerst herlas ik haar De glazen stolp en de Brieven tussen haar en haar moeder, door haar moeder bezorgd. Toen Jij zegt het van Connie Palmen, en ik herlas dat nog een keer, want bij eerste lezing snapte ik er niet veel van. Ondanks dat ik nu snap dat de Birthday Letters van Hughes het ruwe materiaal vormden voor Palmens boek, kan ik er nog steeds niet erg van gecharmeerd zijn. Daarom was ik zeer verrast dat de Verjaardagsbrieven zo een ontroering bij me teweeg brachten. Nu rest me nog om Ariel, naar ik meen Plaths enige gedichtenbundel, te lezen. Dan is mijn project, dat ik me overigens niet van te voren heb voorgenomen, compleet.
4 uit 5
In achtentachtig gedichten openbaart Hughes het testament van de liefde tussen hem en Sylvia Plath. Beiden waren dichter. Plath was een Amerikaanse. Beiden zochten bekend te worden als dichter. Hun liefde was hartstochtelijk en mag misschien zelfs wel een ‘amour fou’ genoemd worden. Beiden waren vurig, maar Plath was een ‘moeilijke vrouw’; zij had al eens in een psychiatrische inrichting gezeten na een poging tot suïcide. Lees haar enige roman De glazen stolp. (En lees die ook werkelijk, want de roman is prachtig!)
Hun relatie liep eveneens stormachtig af, al hadden ze inmiddels twee kinderen. Hughes had een andere vrouw en Plath lukte het deze keer wel zich van de aarde te bevrijden; we schrijven 1963.
Het is Hughes jaren lang aangerekend dat hij Plath de dood in had gedreven. Hij zweeg en verweerde zich niet.
Pas in 1998 bracht Hughes gedichten over Plath en hem en hun relatie naar buiten.
Die gedichten ontroeren enorm. Jaren nadat zij gestorven is, voel je hoezeer hij nog aan haar vastgeklonken zat.
Nergens merk je dat hij zich verontschuldigt voor zijn gedrag of voor zijn falen. Nergens lezen deze gedichten als een apologie voor zichzelf. Nergens pleit hij zich vrij. De kracht van een onmogelijke liefde ademt diep uit deze stroom van poëtische strengen, beelden, mythologische fragmenten.
Hughes’ bedoelingen zijn niet in ieder gedicht glashelder; sterker nog de gedichten zijn tamelijk hermetisch, maar onder al die mythologische beeldspraak en onbekende beelden proef je zijn liefde voor Sylvia Plath en het gemis aan haar, ondanks de onmogelijkheid van hun samenzijn.
De ontroering en de niet-poging tot schoonwassen van zijn’ vuile handen’ verrasten me gigantisch.
Het is niet Connie Palmen geweest met haar Jij zegt het, dat gebaseerd is op de Birthdah Letters, maar Hughes zelf in zijn eigen woorden, die mij overrompeld hebben.
Citaat uit de New York Times van 8-2-1998:
“Almost every poem in the volume is written as a letter addressed directly to Plath, and many allude to Plath's own favorite images (the sun, the moon, the sea) and her vocabulary as a poet.
In fact, one of the things that is so fascinating about "Birthday Letters" is how persuasively Hughes grapples with the memory of his former wife, both with his own remembrances of their experiences together (their wedding, their honeymoon, a trip to the United States, the birth of their two children) and with the mythologized versions of those experiences as they have come down to us in Plath's own poems, journals and letters.
Hughes gives us his own version of the first kiss famously mythologized by Plath ("he kissed me bang smash on the mouth . . . And when he kissed my neck I bit him long and hard on the cheek").”
Nu ga ik ook nog Ariel van Sylvia Plath lezen en daarmee mag ik 2016 wel uitroepen tot een persoonlijk Sylvia-Plath-en-Ted-Hughes-jaar. Eerst herlas ik haar De glazen stolp en de Brieven tussen haar en haar moeder, door haar moeder bezorgd. Toen Jij zegt het van Connie Palmen, en ik herlas dat nog een keer, want bij eerste lezing snapte ik er niet veel van. Ondanks dat ik nu snap dat de Birthday Letters van Hughes het ruwe materiaal vormden voor Palmens boek, kan ik er nog steeds niet erg van gecharmeerd zijn. Daarom was ik zeer verrast dat de Verjaardagsbrieven zo een ontroering bij me teweeg brachten. Nu rest me nog om Ariel, naar ik meen Plaths enige gedichtenbundel, te lezen. Dan is mijn project, dat ik me overigens niet van te voren heb voorgenomen, compleet.
4 uit 5
1
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Roosje de Vries
Gesponsord
Deze thriller trekt je razendsnel mee in een complot met onbetrouwbare staatslieden met hun eigen agenda's, internationale conflicten en hoogoplopende bedreigingen voor de samenleving.
