Geen moment geboeid

Het is een gewaagde keuze voor de setting van een thriller, dat moet je Sally Hinchcliffe meegeven: het wereldje van vogelaars. Het ‘kijken naar vogels’ als serieuze vrijetijdsbesteding heeft toch een wat stoffig, misschien zelfs wel saai imago. Toch is het gegeven van de ‘jaarlijst’, een lijst waarop vogelaars het hele jaar door bijhouden welke vogels ze waar gezien hebben, een sterke insteek. Het aanvullen van de lijst, het zorgen dat jouw lijst interessanter is dan die van je medevogelaars, het noteren van die ene bijzondere vogel, de jacht op de mooiste waarneming: allemaal potentiële ingrediënten voor een spannend verhaal.
Maar helaas, goede ingrediënten vormen niet per definitie een geslaagd gerecht. Zo vergaat het ook De jaarlijst, het debuut van Hinchcliffe, dat in Engeland pas komende zomer zal verschijnen. Inderdaad, het inkijkje in de wereld van de vogelaar is aardig, maar die aardigheid is er al snel af, en dan blijf je achter met een thriller waar geen vaart in wil komen.
Hoofdpersoon in Manda Brooks. Na een vervelende jeugd, deels doorgebracht in Afrika met haar dronken en gekke moeder en deels op kostscholen in Engeland, heeft ze haar leven nu aardig op de rit. Ze heeft een uitdagende baan in de IT-sector, een leuk huis, weer redelijk contact met haar zus en een lieve vriend, Gareth. Samen met hem en hun vriendenclub gaat Manda regelmatig op pad om vogels te observeren. De gespotte vogels worden nauwgezet genoteerd op lijsten, ingevoerd in databases, vergeleken op websites en natuurlijk uitgebreid besproken in de kroeg. Manda voelt zich op haar plek.
Dat wordt ruw verstoord wanneer Gareth haar aan de kant zet voor een andere vrouw. Relatie uit, het huis moet verkocht worden, en tot overmaat van ramp wordt ze uit de vriendenclub gestoten: de vrienden waren vooral Gareths vrienden en willen dat blijven. Alleen met Tom houdt ze contact; hij is tenminste nog aardig tegen haar.
Manda probeert zichzelf enigszins bij elkaar te rapen en blijft op zoek gaan naar vogels. Tijdens het spotten komt ze steeds vaker een nieuweling in het vogelaarswereldje tegen: David. David lijkt Manda wel te zien zitten, maar Manda vind hem irritant en probeert hem dit voorzichtig duidelijk te maken.
In de loop van het verhaal krijgt Manda het gevoel dat ze gevolgd wordt. Al snel blijft het niet bij een gevoel, maar gebeuren er ook vreemde dingen: er is iemand die haar obsessief in de gaten houdt, en zelfs in haar eigen huis is ze niet veilig. Wie maakt er jacht op haar?
Nogmaals, prima ingrediënten voor een goede thriller. Maar om te beginnen is Manda niet overtuigend, niet ‘echt’ genoeg om je als lezer bij de hand te nemen. Ze kreeg haar bijnaam, ‘heggenmus’, omdat ze ‘klein, bruin en onopvallend’ was, en helaas is dat een rake typering van het personage. Ze wil je maar niet raken en overtuigen, en valt je amper op.
Daarnaast zit er weinig tempo in het verhaal. Het voelt erg geconstrueerd: we leren Manda kennen aan het eind van het verhaal, en blikken dan met haar terug hoe het zo is gekomen. Daarbinnen zitten dan ook nog eens veel (tamelijk overbodige) flashbacks naar haar jeugd en beschrijvingen van vogels en vogelspottrips. Dat helpt allemaal niet erg om vaart te maken.
Omdat je zowel door het tempo als door de hoofdpersoon niet gegrepen wordt, kom je maar moeilijk ‘in’ het verhaal. Ik werd geen moment gepakt, had nergens de drive om het boek weer ter hand te nemen en verder te lezen. En dat is een slechte zaak voor een thriller.