Prachtig tijdsbeeld

Vanaf de eerste pagina sleurt dit verhaal van Beatrice Colin je mee naar het Berlijn van het begin van de twintigste eeuw, en het laat je niet meer los. Lily, de hoofdpersoon, wordt geboren op de eerste dag van de eeuw, en we volgen haar van een afstandje als ze opgroeit in een weeshuis bij de nonnen.
Dat het lijkt alsof je het meisje van een afstandje volgt, komt vooral door de schrijfstijl. De auteur blijft aanwezig in dit boek, zij vertelt over haar personages en weet al wat er komen gaat. Daardoor lijkt het een beetje of je door een lens kijkt, of door een filmcamera, en zo het verhaal ziet ontstaan.
Helemaal toevallig is dat niet, dat gevoel van kijken door een camera. Terwijl Lily opgroeit, maakt ook het fenomeen film een onstuimige ontwikkeling door. Er komen steeds meer bioscopen in de stad, waar steeds meer films te zien zijn. Ook Lily weet met enige regelmaat te ontsnappen uit het weeshuis, en besteedt menig uurtje in een filmhuis.
Terwijl de wereld om haar heen in rap tempo verandert, wordt Lily groot, en sluit ze haar eerste en enige vriendschap, met Hanne. De meisjes trekken hun eigen plan, maar steeds vaker worden ze geconfronteerd met het feit dat het oorlog is geworden: vele Duitse mannen vertrekken naar het front, om nooit meer terug te komen. Ondertussen leiden de mensen in Berlijn ernstige armoe, en het weeshuis moet gesloten worden.
Lily zoekt met veel moeite haar weg in de harde wereld buiten het weeshuis. Ze is eenzaam, en kijkt vaak als een buitenstaander naar de mensen om haar heen. Ook dat levert weer prachtige inkijkjes op in het Berlijn van tachtig, negentig jaar geleden, en in het leven van alledaagse mensen in die tijd.
Uiteindelijk komt Lily zelf in de wereld van de film terecht, en maakt ze, geheel tegen haar eigen verwachtingen in, een stormachtige carrière als actrice. Tegen de tijd dat de Tweede Wereldoorlog uitbreekt, brengt haar dat in een enorm lastig parket, en dan blijkt deze roman niet alleen een beeld van een tijdperk te geven, maar ook een hartverscheurende liefdesgeschiedenis te zijn.
Wanneer je het boek dichtslaat, kost het even tijd om weer te landen in het hier en nu. Je hebt samen met Lily zo’n groot deel van de eerste helft van de twintigste eeuw meegemaakt, en tegen deze realistische achtergrond lijkt Lily zo’n echt personage, dat het bijna moeite kost te geloven dat ze niet echt heeft bestaan. Dit boek is nergens een thriller, maar met zo’n spannend leven in zo’n spannende tijd, is dat ook eigenlijk niet nodig.