Gerritsen herhaalt zichzelf

Ruim anderhalf jaar geleden werd tijdens de Maand van het Spannende Boek bij aankoop van een ander boek Incendio cadeau gegeven. In Speel met vuur bouwt Tess Gerritsen, zo leest men in de flaptekst, voort op dit geschenkboekje. Voor mensen die Incendio gelezen hebben, wordt bij het openslaan van Speel met vuur al snel duidelijk dat Gerritsen helaas eerder herhaalt dan 'voortbouwt': Speel met vuur is een uitgebreide versie van Incendio, met vrijwel exact hetzelfde verhaal.

Dat verhaal pakt je, als nieuwe lezer, wel direct: je maakt kennis met Julia Ansdell, die in Rome in een antiekzaak stuit op oude bladmuziek die haar meteen fascineert. Als professioneel violiste kan Julia de muziek al lezend in haar hoofd horen, en ze weet dat ze iets bijzonders in handen heeft. En dus koopt ze het muziekstuk, als een souvenir van haar reis naar Italië.

Eenmaal thuis in Boston duurt het niet lang voordat ze haar viool tevoorschijn haalt en probeert het stuk te spelen. Dat blijkt ingewikkelder dan ze dacht; het lijkt wel of de muziek met haar aan de haal gaat, en ze verkrampt helemaal tijdens het opgejaagde en beangstigende tweede deel. Julia gaat volledig op in het spelen en pas als ze stopt, ontdekt ze dat er iets engs is gebeurd. De kat is dood en haar dochtertje van drie staat met een bebloed tuinschepje in haar handen.

Op dit punt in het verhaal gebeurt er iets geks: Julia denkt er eigenlijk meteen het slechtste van, en is bang voor de leegte die ze in haar dochters ogen ziet. De angst die ze voelt wordt in de volgende dagen bevestigd, maar haar omgeving denkt dat Julia gek is. En dus besluit ze om samen met een vriendin in het vliegtuig naar Italië te stappen, om daar op zoek te gaan naar de oorsprong van dit vreemde muziekstuk, dat zoveel invloed lijkt te hebben op Julia's dochter.

Gerritsen schrijft kundig en weet de lezer mee te slepen in deze pageturner, maar de bedachtzame lezer moet wel een aantal keer over z'n ongeloof heen stappen. Waarom denkt Julia meteen zo slecht over haar dochter? En hoezo kan ze het zich permitteren om zomaar weer even naar Europa te vliegen? Waarom zoekt ze meer achter het muziekstuk? Het zijn vragen die niet echt beantwoord worden, waardoor het verhaal hier en daar ongeloofwaardig is.

Het verhaal in het heden wordt afgewisseld met een verhaal dat zich ruim zeventig jaar eerder afspeelt. De jonge Joodse violist Lorenzo maakt kennis met de katholieke Laura, met wie hij samen muziek maakt. Ze staan op het punt om een belangrijke prijs te winnen, als de oorlog en Jodenvervolging in Italië echt losbarsten. Dit verhaal vertelt Gerritsen met veel gevoel en oog voor realiteit. Je kunt je goed inleven in Lorenzo's dilemma's en twijfels, en je snapt waarom hij bepaalde keuzes maakt. 

Uiteraard komen de twee verhaallijnen uiteindelijk bij elkaar, maar helaas houd je het gevoel dat het verhaal van Lorenzo een beetje los staat van Julia's problemen en haar zoektocht naar de oorsprong van het muziekstuk. Het blijven twee aparte verhalen. En daarmee openbaart de belangrijkste kritiek op Speel met vuur zich: het zijn ook twee losse verhalen. Het verhaal over Julia is vrijwel identiek aan de inhoud van Incendio. Alleen het slot is iets aangepast. Gerritsen heeft dus niet zozeer voortgebouwd op dit verhaal, maar het uitgebreid, en meer achtergrond gegeven aan de herkomst van het muziekstuk. 

Dat levert een plezierig leesbaar boek op, dat vaardig geschreven is en daardoor moeilijk opzij te leggen is. Maar ondanks de extra achtergrond, ook oppervlakkig blijft. De Gerritsen-fan die het cadeauboekje kent, zal wellicht teleurgesteld zijn, omdat het verhaal en de ontknoping al bekend zijn. De lezer die Incendio nog niet kende, zal zich met Speel met vuur echter een paar uur prima kunnen vermaken, omdat Gerritsen een prima auteur is die een spannend verhaal kan schrijven.