Spannend en hartverscheurend tegelijk

Alfred Mendl is natuurkundige en zijn ontwikkelde theorieën zijn het laatste ontbrekende puzzelstukje voor het Manhatten-project. Eén probleem: de Joodse Mendle zit gevangen in Auschwitz. Nathan Blum wordt gerekruteerd om Mendl te helpen ontsnappen uit Auschwitz. Een risicovolle en bijna onmogelijke missie.

Het verhaal begint wat langdradig. Een vrij lange introductie beslaat de eerste helft van het boek om tot de ware kern van het verhaal te komen. Even doorbijten want wat volgt is meer dan de moeite waard. Want als Nathan eenmaal echt aan zijn missie begint, stijgt de spanning tot ongekende hoogte en blijft daar tot het einde van het boek. Geen moment kakt het verhaal meer in. Riskante ondernemingen, explosieve reddingen en ‘kantje boord momenten’. De vlotte actie-scenes wisselen elkaar af alsof je in een typische Amerikaanse actiefilm zit. Maar geen moment wordt het spektakel teveel of verliest het aan geloofwaardigheid. Dit boek kan het hebben.

En dat komt omdat dit spannende verhaal zich afspeelt tegen de achtergrond van WOII. Zoals Gross ook aangeeft in het nawoord, heeft hij veelal gebruik gemaakt van feiten en getuigenverslagen . De duizenden Joden die ’s nachts in volgepakte treinen in Auschwitz arriveren maar nooit het daglicht meer zullen zien. De onmenselijk zware dwangarbeid, het verblijf in de armoedige barakken, het onrecht en alle gruwelijkheden waarmee de gevangenen te maken kregen. Al deze geloofwaardige omschrijvingen zorgen voor diepgang, ontroering en een gevoel van ongeloof. Een knap staaltje werk hoe de spanning van een fictieve thriller vermengt is met al deze historische feiten. Een originele setting voor een thriller.

Het boek kent over het algemeen een vlotte schrijfstijl die past bij de explosieve actie-scenes. Toch komen er enkele lange zinnen in voor met een ingewikkelde opbouw met soms wel vier, vijf of meerdere komma’s. Daarnaast wordt de lezer her en der op wat pittige natuurkunde getrakteerd. Toch is dit nooit storend. De theorie over gasdiffusies en bijbehorende formules beslaan korte stukjes en er is makkelijk overheen te lezen omdat het verder niet bijdraagt aan het begrip van het verhaal.

Kortom, een ongelooflijk spannend en spectaculair verhaal dat wat langzaam op stoom komt, maar dan ook voorbij dendert als de locomotief eenmaal op snelheid is gekomen. Tegelijk geeft dit boek ook een mooi en hartverscheurend beeld van het leven in Auschwitz. Een zwarte bladzijde uit de geschiedenis dat nooit meer mag worden vergeten.