Wie is de Russische mol?

De laatste maanden zijn de media doorspekt met artikelen over Rusland. Denk bijvoorbeeld aan de vergiftiging van een dubbelspion in Londen, de volgens de Russen ‘nepslachtoffers’ van de gifgasaanval in Douma en hun vermeende betrokkenheid in de Amerikaanse verkiezingen. Het land houdt de gemoederen flink bezig, deels omdat het is omhuld in mysterie. De Zweedse zakenman Paul Leander-Engström kent de cultuur echter goed doordat hij er jarenlang woonde en sloeg voor de tweede keer de handen ineen met auteur Camilla Grebe. En wederom is de hoofdrol weggelegd voor de Zweedse expat Tom Blixen.

Moskou Noir 2: De handelaar heeft als uitgangspunt een bestaand persoon genomen, Viktor Bout. Bout is, hoe kan het ook anders, een beruchte handelaar die er niet voor terugdeinsde wapens te verkopen aan dictators en oorlogsgebieden. Een interessant uitgangspunt voor een thriller, want je kunt er alle kanten mee op. Grebe en Leander hebben ervoor gekozen ‘de handelaar’ in eerste instantie geen gezicht te geven: net zoals een moordenaar weet de lezer niet wie deze handelaar dan precies is. Dat maakt het boek gelijk een stuk spannender, want de lezer kan meespeuren naar de identiteit. Bovendien weten we dankzij de wisselende perspectieven net iets meer, wat de dynamiek in de thriller ten goede komt.

Goed, Blixen dus. In De handelaar is hij al een tijdje werkloos omdat hij zijn baan op heeft moeten geven door zijn relatie met zijn oude baas, Rebecca. Hij mist het zakenleven. Een vriend van hem, rechercheur Skoerov, wordt op de zaak van een dode ambassadeurszoon gezet. De zoon werkte voor het bedrijf Maratech en het lijkt Skoerov een goed idee als Blixen op zijn functie solliciteert. En zo geschiedde: Blixen keert terug in het bedrijfsleven. Niet zonder staartje natuurlijk, want hij komt er vrij snel achter dat niets is wat het lijkt. 

Het moet gezegd worden: hoewel De handelaar een losstaand verhaal is, doen lezers er goed aan eerst het eerste deel te lezen. De hoofdpersonages komen dan toch net wat beter uit de verf. Grebe en Leander leunen stiekem toch op voorkennis, waardoor het risico bestaat dat je soms wat verdwaald in de vele personages. Opletten geblazen is het namelijk sowieso al. Gelukkig weet Leander precies hoe hij je mee moet nemen in de Russische cultuur zonder dat het gekunsteld overkomt. Zo was er een dialoog tussen een Zweedse vrouw en een Russische man over open relaties, waarbij de man geen idee had wat ze bedoelde. Dat soort kleine stukjes tekst lijken bijna anekdotisch en maken het geheel direct geloofwaardiger.

Moskou Noir 2 zet overigens duidelijk in op het derde en laatste deel. Slim, want uitkijken naar De meesterspion doe je daardoor vanzelf.